Hapert: Vogelkijkscherm Waterpark Groote Beerze

Langs de verbindingsweg tussen het Noord Brabantse Hapert en Casteren staat aan een van de rioolwaterzuivering bassins een vogelkijkscherm. Waterschap De Dommel heeft de kijkwand opgericht om zo ongestoord de vogels die op de bezinkbassins te kunnen spotten. De bassins maken deel uit van Waterpark Groote Beerze. Het terrein van de rioolwaterzuivering is afgesloten. Maar het waterpark kun je wel bezoeken.

Vogelkijkscherm rioolwaterzuivering bassin Hapert

De rioolwaterzuivering in Hapert maakt het rioolwater van de gemeenten Bladel en Reusel-De Mierden schoon. Dagelijks stroomt er zo’n 12.200 m³ water vanuit de rioolwaterzuivering naar het waterpark. De vijvers met waterplanten, riet en het moeras helpen de rioolwaterzuivering op een natuurlijke manier bij het schoonmaken van het water. Het draagt bij aan het doel voor de Groote Beerze. Dat is een ecologische verbinding tussen de natuurgebieden in het dal van de Beerze. Van de Belgische grens tot aan Halder bij Sint-Michielsgestel. De Groote Beerze is een Natura 2000-gebied. Het hoort daarmee bij een Europees netwerk van natuurgebieden. Door informatieborden en een vlonderpad kom je meer te weten over het proces van natuurlijke waterzuivering. Ook kan het waterpark water opslaan bij hevige regen. Dan stroomt de Groote Beerze niet over. En het grondwaterwordt hiermee aangevuld. De Groote Beerze zoekt in het waterpark zijn eigen slingerende weg.

Vogelkijkscherm Waterpark Groote Beerze - Hapert

Waterpark Groote Beerze is een unieke combinatie van vijvers, sloten, open water met waterplanten en moerasbos. Het maakt het schone water uit de rioolzuivering weer natuurlijk beekwater. Dat noemen we een 'waterharmonica'. Bij een deel worden met zonlicht (UV-licht) medicijnresten en ziekteverwekkers afgebroken. In de rietsloot zorgen planten en micro-organismen voor het verder afbreken van medicijnresten, metalen en voedingsstoffen. Ook worden hier zwevende stoffen uit het water gehaald. Het water heeft dus een extra zuiveringsstap. Vooral fosfaten en stikstof worden extra verwijderd. Fosfaten en stikstof zijn voedingsstoffen waar veel planten van leven. Maar de ecologische functie die de Groote Beerze heeft vraagt om voedselarm water. De natuurlijke nazuivering van het water zorgt hiervoor.

Waterpark Groote Beerze in Hapert
Dagelijks stroomt er zo’n 12.000 m3 water vanuit de rioolwaterzuivering naar het waterpark. Vijvers met waterplanten, rietsloten en een moerasbos helpen bij het schoonmaken van het rioolwater. Ook kronkelt er de Groote Beerze. De natuur krijgt volop de ruimte. Het water is ook aantrekkelijk voor vogels. Vanachter het vogelkijkscherm bekijk je de vogels zonder ze te storen. Misschien zie je wel een ijsvogel of een blauwborst.

Vanachter het vogelkijkscherm bekijk je de vogels zonder ze te storen. Misschien zie je wel een ijsvogel of een blauwborst. Maar de Meerkoeten, waterhoen, Wilde eend, Kuifeend, Tafeleend, Krakeend, Knobbelzwaan, Dodaars, Nijlgans, Kleine Mantelmeeuw, Oeverloper, Rietgors en de Kleine karekiet verblijven ook op het waterpark.

Locatie; Vogelkijkscherm rioolwaterzuivering bassin Hapert

Winterswijk-Meddo: Vogelkijkhut Groenlose Slinge

Aan het Garversbultenpad, even buiten buurtschap Meddo staat aan de Beuzebeek bij de uitmonding in de Groelose Slinge een vogelkijkhut. De Beurzerbeek ontspringt net over de grens met Duitsland ten noordoosten van Winterswijk. Ten zuiden van Meddo mondt de Beurzerbeek uit in de Groenlose Slinge. Langs de beekoevers leven onder meer ijsvogels en aalscholvers. Samen met het aangrenzende gras- en bouwland vormt de Beurzerbeek het gelijknamige natuurgebied Beurzerbeek van 19 hectare. Meddo is een buurtschap in de gemeente Winterswijk in het meest oostelijke deel van de Achterhoek in de Nederlandse provincie Gelderland.

Winterswijk: Vogelkijkhut Groenlose Slinge aan de Garversbultenpad, Meddo.

De uitkijktoren bij de Groenlose Slinge is in 2021 gedeeltelijk gesloopt door vandalen. Aan de voorkant zijn bijna alle planken verwijderd. De planken lagen naast en onder de toren. De toren heeft al wel eerder te lijden gehad onder vandalisme. Binnenin waren duidelijk de sporen te zien van vuur. Het verwijderen van de planken aan de voorkant is vermoedelijk vorig jaar gebeurd door een groepje jongeren uit Winterswijk. Dit vandalisme is ter sprake geweest in de algemene bestuursvergadering van de Stichting Waardevol Cultuurlandschap (WCL) Winterswijk van 15 februari. WCL was betrokken bij het realiseren van de zuidtak. Vanuit Meddo waren er al klachten over de vernielingen bij de gemeente terecht gekomen. "Om geen maandenlange discussie te hebben voordat er iets gerepareerd wordt heeft Stichting Waardevol Cultuurlandschap Winterswijk aangeboden om de uitkijktoren te laten herstellen", aldus een woordvoerder van de gemeente in 2021. En zo is de uitkijktoren bij de Groenlose Slinge weer hersteld.

De uitkijktoren is onderdeel van de Flamingoroute en is gebouwd in 2012. De uitkijktoren staat op de plek waar de Beurzerbeek en de Groenlose Slinge samen komen. Vanuit de toren is ook een derde beek te zien, de oude meer slingerende loop van de Groenlose Slinge, die ruim 20 jaar geleden is hersteld. De hoofdloop van deze beek is net als de Beurzerbeek genormaliseerd. Dat betekent dat die is rechtgetrokken. De uitkijktoren is op deze plek geplaats, omdat hier veel watervogels te zien zijn. De toren is te bereiken via het Garversbultenpad, het fiets- en wandelpad dat vanaf de Morskersdriehuisweg naar de Goorweg in Meddo loopt.

Lokatie; Vogelkijkhut aan de Beurzerbeek, te bereiken vanaf de Garversbultenpad, Winterswijk-Meddo (een zandweg met vrijliggend asfalt fietspad).

Vragender: Uitkijktoren Vragenderveen

Stichting Marke Vragender Veen heeft in het gelderse Vragender, bij het Vragenderveen een natuurobservatiepost opgericht. De 15 meter hoge toren en biedt een uitzicht over het Vragenderveen. Het is een mooie stalen uitkijktoren aan de rand van het Vragenderveen die uitzicht geeft over het hoogveen al daar. De natuurobservatiepost zal er tevens voor kunnen zorgen dat het gebied niet teveel belast wordt door de in het veen rondlopende bezoekers, maar dat de mensen vanaf de hoge toren uit kunnen kijken over de verre velden. Bij de post zijn ook diverse informatieborden geplaatst.

Uitkijktoren Vragenderveen, Vragender

Drie kilometer ten oosten van het Achterhoekse kerkdorp Vragender, tussen Lichtenvoorde en Winterswijk, ligt een uniek hoogveengebied. Hoogveen dat nog leeft. Het groeit aan. In Nederland is er nog geen honderd hectare levend hoogveen meer over. Het Vragenderveen, dat onderdeel uitmaakt van het Korenburgerveen is 110 hectare groot De Stichting Marke Vragender Veen heeft daarvan 40 hectare in eigendom en 10 hectare, die eigendom is van andere particulieren, in beheer. Rond het veen ligt een bufferzone die het eigenlijke veen moet beschermen tegen de instroom van voedselrijk water, dat schadelijk is. Het gebied wordt al bijna 70 jaar met succes beheerd door de Stichting Marke Vragender Veen, de oudste agrarische natuurbeschermingsorganisatie in Nederland.

Midden in de Tachtigjarige Oorlog, in de zomer van 1627, kwamen de Staatse troepen van Frederik Hendrik naar het Oost Achterhoeks Plateau. Zij legden de Engelse Schans aan, een verdedigingswerk dat deel uitmaakte van de circumvallatielinie die Groenlo, in Spaanse handen, van de buitenwereld afsloot. Na 1627 raakte de Engelse Schans buiten gebruik, totdat in 1945 de motorcrossers bezit namen van het hobbelige terrein. In 2002 werd de Engelse Schans weer in oude glorie hersteld. Om het terrein te beheren graast er geregeld een kudde schapen.

De Natuur Observatie Post is 15 meter hoog en geeft je een prachtig uitzicht over het veen. De rijen boompjes die je ziet markeren de oude dijken waarover vroeger de boeren de turf uit het gebied konden dragen. De post is vanaf de Maneschijnweg in Vragender te bereiken.

Locatie; Uitkijktoren Vragenderveen, te bereiken vanaf de parkeerplaats aan de Maneschijnweg, Vragender (Gld)

Dessel: Vogelkijkwand Goorvijver

Tegenover recreatiepark Campinastrand aan de Zanddijk van het Belgische Dessel-Heide, bevinden zich twee van de zes vijvers van de voormalige visvijvers Het Goor. Dessel-Heide is een van de vier buurtschappen van de gemeente Dessel. Ten oosten van het Campinastrand doorsnijd de Goorstraat - een gravelpad - twee van de Goorvijvers. aan de zuidoever van de noordelijke vijver staat een vogelkijkwand, de Goorvijver Kijkwand.

Vogelkijkwand aan de Goorvijver, langs de Goorstraat (gravelweg) te Dessel (Bel)

Het Goor, vroeger een 100 ha groot moerasgebied, werd tijdens de Eerste Wereldoorlog in bouw- en weilanden omgezet. Tussen 1934 en 1938 werden er door het gemeentebestuur visvijvers aangelegd. Eén vijver werd in 1936 verhuurd en deed al snel dienst als zwem- en roeivijver, het Campina Strand genaamd. De vogelkijkwand ligt aan het gravelpad ten oosten van het Campinastrand. Dessel is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Antwerpen. De gemeente ligt in de Kempen, op zo'n 15 km van Turnhout. Ten zuiden loopt het Kanaal Bocholt-Herentals. Gemeente Dessel kent de gehuchten Witgoor, Brasel, en Heide.

Vogelkijkwand Goorvijver, Dessel

In het gebied werden onder meer blauwborst, boerenzwaluw, boomkruiper, boompieper, tafeleend, wilde eend, winterkoning, bosrietzanger, braamsluiper, dodaars, geelgors, goudhaantje en goudvink als broedvogel waargenomen.

Locatie van de Vogelkijkwand Goorvijver, Dessel.

Mol-Sluis: Uitkijkheuvel Schansheide

De gemeente Mol heeft er sinds mei 2022 een mooie 360°-uitkijkheuvel bij. Dat bevindt zich in het zuidelijk deel van groeve Schansheide, nabij het Kanaal Dessel-Kwaadmechelen op het gebied van Mol-Sluis. Die werd opengesteld voor het publiek. Sibelco en Natuurpunt Netebronnen hebben er een unieke uitkijkheuvel gemaakt. Daar krijgen wandelaars een wijds uitzicht over de zandgroeven, de zandveredelingsfabriek en het omliggende heidelandschap. Via een brug over de Witloop maakt dit nieuwe wandelpad een groene verbinding richting Sluis.

Uitkijk over de Schansheide, het gebied waar Sibelco zilverzand won en nog steeds wind.

Het nieuwe wandelpad sluit perfect aan op het bestaande knooppuntennetwerk van de Provincie Antwerpen. Zo krijgt het nieuwe wandelpad twee nieuwe knooppunten: 38 nabij de ingang tot het gebied via het kanaal Dessel-Kwaadmechelen en 18 ter hoogte van de nieuwe voetgangersbrug over de Witloop. Door de nieuwe wandelverbinding kan je vanaf de brug van Sas IV langs het meer wandelen richting de nieuwe uitkijkheuvel. Je moet dus niet langer voortdurend langs het kanaal wandelen.

Schansheide - Molse-Meren - Mol Sluis

De dienst toerisme integreerde de nieuwe wandelverbinding met de uitkijkheuvel als letterlijk en figuurlijk hoogtepunt in een suggestielus. Deze is 9,7 kilometer lang. Mogelijke vertrekplaatsen zijn Zilvermeer en parking Schansheide (kruising Wolfbos en Kanaalstraat). Is een volledige wandellus te ver, maar wil je toch van de uitkijkheuvel en de prachtige omgeving genieten? Parkeer op de nieuwe parking binnen de poort aan Wolfbos. Deze geeft voortaan een rechtstreekse toegang tot het wandelgebied.

Het gebied is toegankelijk van zonsopgang tot zonsondergang. Je mag uitsluitend de voorziene paden betreden. Honden blijven aan de leiband. Zwerfvuil laat je niet achter. Fietsen is niet toegelaten. Zwemmen in de zandgroeve is strikt verboden.

Op 5 oktober 2023 ondertekenden Cathy Blervacq, Vice-president Duurzaamheid bij Sibelco, en Natuurpunt-voorzitter Bart Vangansbeke een charter dat de belangen omschrijft van beide partijen met het oog op een duurzame samenwerking. Natuurpunt en Sibelco hebben al vele jaren een goede relatie, wat begin dit jaar resulteerde in een beheersovereenkomst voor een deel van de steengroeve Schansheide in Dessel-Mol. Het terrein, ter grootte van 48 voetbalvelden, is een combinatie van heide, grasland, loof- en naaldbossen, moerassen en wadden. Het zal verder worden gerestaureerd en een natuurgebied worden voor natuurminnende wandelaars. De Schansheide wordt beheerd door de afdeling Natuurpunt Netebronnen.

Locatie van de Uitkijkheuvel Schansheide Mol-Sluis, te bereiken vanaf Kanaal Dessel-Kwaadmechelen.