vrijdag 13 oktober 2017

Biezenmortel: Uitkijkpunt Steenfabriek

Op een oud trafohuisje aan de Van Ginnekenweg 12, te Biezenmortel (Udenhout) is een duurzaam en onderhoudsarm uitzichtplateau gerealiseerd. De opdrachtgever is Brabants Landschap. Na de sanering van de historische steenfabriek bleef een leeg terrein achter, waar nu prachtige planten groeien. Over een tijdje zal er een kleinschalig agrarisch cultuurlandschap ontstaan met houtwallen, struwelen, akkers en poelen. Zo ontstaat er een verbindingszone tussen De Brand en De Leemputten. In het Heerkenshuis is een informatiepunt van Brabants Landschap ingericht.


Op de vochtige heide in de omgeving van Udenhout werd al eeuwen leem gewonnen voor eigen gebruik. De stenen werden gebakken in zogenaamde "veldovens". In de loop van de 20ste eeuw werd de fabricage steeds grootschaliger. Zo produceerde steenfabriek "D’n Oven" rond 1965 zo’n 28 miljoen stenen per jaar. In die tijd werd 1 op de 50 huizen in Nederland gebouwd met stenen uit Udenhout. Door overproductie, saneringen en overnames kwam er later de klad in. In 1993 viel het doek en via-via kwam de fabriek in 2006 in handen van de gemeente Tilburg, die het een jaar later doorverkocht aan Brabants Landschap.

Het hele fabrieksterrein van 17 hectare is gesaneerd, relicten als een stukje smalspoor en het Heerkenshuis mogen blijven staan als herinnering aan de historische steenfabricage. Op de stenige ondergrond van de oude fabriek staan nu nog prachtige planten die houden van een stenige ondergrond maar over een tijdje zal er een kleinschalig agrarisch cultuurlandschap ontstaan met houtwallen, struwelen, akkers en poelen, een optimaal leefgebied voor soorten als das, boomkikker en kamsalamander. Het vormt daardoor een perfecte verbindingszone tussen natuurgebied "De Brand" en "De Leemputten" waardoor populaties van bijvoorbeeld de boomkikker weer met elkaar in verbinding staan.

Het 'Heerkenshuis' was de showroom van de steenfabriek. Het gebouw is vernoemd naar de Tilburgse architect Noud Heerkens die het ontwierp. Het gebouw is opgetrokken uit lokaal gefabriceerde stenen in verschillende metselverbanden. De stichting De Steenfabriek Udenhout heeft hier een 'Broedplaats voor Mens en Natuur' gecreƫerd. Buiten kun je door het Voedselpark en de Steentuyn wandelen. Het Heerkenshuis heeft geen openingstijden voor passanten. De openingstijden vindt u op www.desteenfabriekudenhout.nl. Het 'Heerkenshuis' ligt aan de Van Ginnekenweg 12, te Biezenmortel (Udenhout).


Locatei: Uitkijkpunt Steenfabriek d’n Oven, Biezenmortel


Locatei: Het 'Heerkenshuis' aan de Van Ginnekenweg 12, te Biezenmortel (Udenhout)