donderdag 8 augustus 2024

Turnhout-Winkel: Vogelkijkhut Winkelsbroek

Natuurgebied Winkelsbroek ligt tusssen de Zevendonkseweg en de Mastheidestraat, ten zuiden van het gehucht Winkel en Zevendonk (gemeente Turnhout). Het gebied wordt doorsneden door de Grote Kaliebeek. Aan de westzijde stroomt de Ezelsgracht. Op de linkeroever van de Grote Kaliebeek ligt een moerassig laagveengebied, waar vroeger turf werd gestoken en hakhoutcultuur toegepast.


Vogelkijkhut Winkelsbroek is meer een vogelkijktoren.

Dankzij het Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan van de stad Turnhout konden er grote beheerwerken worden uitgevoerd, zoals een deel van de oevers ruimen en afschuinen, een veedrinkpoel aanleggen, een moeras openmaken, een vogelkijkhut bouwen en knuppelpaden aanleggen. Na tien jaar natuurbeheer kan je er opnieuw verschillende vogelsoorten spotten, waaronder blauwborst, kleine karekiet, wintertaling, zomertaling en roerdomp. Laarzen zijn onontbeerlijk. Honden zijn welkom, maar wel aan de leiband. Vogelkijkhut Winkelsbroek Het beheer van het gebied ligt bij Natuurpunt.

Tijdens een wandeling door Winkelsbroek ervaar je de ongerepte schoonheid. Via kleine houten vlonderpaadjes en zompige paden wandel je door het moerassig gebied. Kikkers springen weg en vogels fluiten de hele tijd mee. Winkelsbroek is een moerassig laagveengebied waar vroeger turf ontgonnen werd. Dankzij een groot natuurontwikkelingsplan werden er grote beheerwerken uitgevoerd om de oevers vrij te maken, verschillende poelen aan te leggen, een moeras open te maken en verschillende vlonderpadjes aan te leggen.

>

De Kaliebeek is een klein beekje in de Antwerpse Kempen en loopt op de grens tussen Tielen en Lichtaart, waar het op de meest zuidelijke punt van Tielen uitmondt in de Aa. In Tielen zelf, in natuurreservaat de Balderij, stromen eerst twee beekjes in elkaar uit voordat ze de naam Kaliebeek krijgen. Deze zijn de Grote- en Kleine-Kaliebeek die respectievelijk ontspringen in Arendonk en in Oud-Turnhout. Op een achttiende-eeuwse landkaart van (Belgische) Brabant van de hand van Robert de Vaugondie staat vermeld dat deze beken alleen in de winter stroomden.

Kalie, of zoals het origineel en nu ook nog in het dialect gebruikte 'Cale', is Keltisch voor waterloop en kan je ook in namen van andere riviertjes terugvinden. (bijvoorbeeld in de Calene een waterloop in de provincie Oost-Vlaanderen) Tot de 19e eeuw waren er officieel meerdere 'Cale's' in de buurt van de huidige Kaliebeek omdat men ooit op de kaarten van onbevaarbare waterwegen van de Aa- en Netevallei besliste alle zijriviertjes van beide rivieren gewoon 'Cale' te noemen. Waarschijnlijk gewoon omdat de plaatselijke namen geen belang hadden en het veel gemakkelijker was overal dezelfde naam in te vullen.


Locatie Vogelkijkhut Winkelsbroek Zevendonk-Turnhout