Vanaf donderdag 7 december is de nieuwe uitkijktoren van Natuurmonumenten in De Onlanden open voor publiek. In januari is de officiële opening met bedenkers, bouwers en krijgt de uitkijktoren een naam, maar voor de eerste natuurliefhebbers is het uitzichtpunt alvast toegankelijk. De officiële opening vond 9 mei plaats.
De vijfentwintig meter hoge toren rijst op uit een van de houtwallen op het Beeld, aan de zuidkant van het gebied. De uitkijktoren heeft drie verschillende platforms, die een spectaculair uitzicht bieden over het natuur- en waterbergingsgebied en de ‘skyline’ van Groningen. De toren is via een korte wandeling bereikbaar vanaf de parkeerplaats aan de Noorddijk in Peize.
Waterpartijen en vogels
‘Het uitzicht is mooier dan ik had durven dromen.’ Boswachter Bart Zwiers van Natuurmonumenten is enthousiast over de toren. ‘Naar het zuiden zie je het kleinschalige landschap met houtwallen en naar het noorden overal waterpartijen en de stad. Wie wat langer kijkt ziet over ganzen en andere vogels, de Exmoorpony’s, reeën en met wat geluk een vos. De toren voegt een extra beleving toe aan het gebied.’ Uit een eerder gehouden enquête bleek dat de bezoekers van De Onlanden de komst van de uitkijktoren zagen zitten.
Grootste klimaatbuffer
De uitkijktoren geeft bezoekers zicht over De Onlanden. Het nieuwe natuurgebied was in 2012 klaar en is ingericht om regenwater op te vangen. Als het langdurig regent, wordt het water dat Drenthe uitstroomt vastgehouden. Door de klimaatverandering neemt de kans op extreme regenval toe. ‘Zo wordt voorkomen dat de stad Groningen wateroverlast krijgt. Het is de grootste klimaatbuffer van Nederland. Dat zal er vanaf de toren spectaculair uitzien.’ De uitkijktoren stond tijdens de inrichting van het gebied als beleefpunt in de plannen, maar de financiering ontbrak toen.
Boswachter @AndreDonker bezocht vandaag de nieuwe uitkijktoren in natuurgebied De Onlanden. En daar zag hij meteen veel dieren, én de skyline van Groningen. 7 december gaat de toren open. 🦊🐴🦆 #tijdvoorMAXpic.twitter.com/Zsmd0BmQ3M
Officiële opening volgt later
Half januari volgt de officiële opening. ‘De uitkijktoren is een aanwinst voor De Onlanden en dat willen we vieren met de partijen die de uitkijktoren mogelijk maakten,’ licht Zwiers toe. ‘Dankzij financiering door Regio Groningen Assen, de gemeenten Groningen en Noordenveld en particulieren heeft het noorden er een markant bouwwerk bij.’ De uitkijktoren bestaat uit een stevige staalconstructie, bekleed met hout uit bossen van Natuurmonumenten op de Veluwe. De trap zwaait er met een hele draai omheen. Het is een ontwerp van Ateliereen Architecten en gebouwd door Bouwbedrijf Doornenbal uit Appelscha en abtWassenaar uit Haren.
Naam voor de toren
Op de dag van de officiële opening wordt de naam van de uitkijktoren onthuld. Heb je een leuk idee voor een passende naam, dan horen we die graag, aldus boswachter Bart Zwiers. Post die op Facebookpagina De Onlanden. De winnaar krijgt 'een VIP treatment' tijdens de opening!
Locatie van de parkeerplaats aan de Noorddijk, 9321 Peize.
Rode pijl) Parkeerplaats aan de Noorddijk, 9321 Peize. Groene pijl) Kijktoren De Onlanden.
Wandel volgens de wandelroute (blauwe lijn) naar de naar Kijktoren De Onlanden (afstand: 670m).
Op een oud trafohuisje aan de Van Ginnekenweg 12, te Biezenmortel (Udenhout) is een duurzaam en onderhoudsarm uitzichtplateau gerealiseerd. De opdrachtgever is Brabants Landschap. Na de sanering van de historische steenfabriek bleef een leeg terrein achter, waar nu prachtige planten groeien. Over een tijdje zal er een kleinschalig agrarisch cultuurlandschap ontstaan met houtwallen, struwelen, akkers en poelen. Zo ontstaat er een verbindingszone tussen De Brand en De Leemputten. In het Heerkenshuis is een informatiepunt van Brabants Landschap ingericht.
Op de vochtige heide in de omgeving van Udenhout werd al eeuwen leem gewonnen voor eigen gebruik. De stenen werden gebakken in zogenaamde "veldovens". In de loop van de 20ste eeuw werd de fabricage steeds grootschaliger. Zo produceerde steenfabriek "D’n Oven" rond 1965 zo’n 28 miljoen stenen per jaar. In die tijd werd 1 op de 50 huizen in Nederland gebouwd met stenen uit Udenhout. Door overproductie, saneringen en overnames kwam er later de klad in. In 1993 viel het doek en via-via kwam de fabriek in 2006 in handen van de gemeente Tilburg, die het een jaar later doorverkocht aan Brabants Landschap.
Het hele fabrieksterrein van 17 hectare is gesaneerd, relicten als een stukje smalspoor en het Heerkenshuis mogen blijven staan als herinnering aan de historische steenfabricage. Op de stenige ondergrond van de oude fabriek staan nu nog prachtige planten die houden van een stenige ondergrond maar over een tijdje zal er een kleinschalig agrarisch cultuurlandschap ontstaan met houtwallen, struwelen, akkers en poelen, een optimaal leefgebied voor soorten als das, boomkikker en kamsalamander. Het vormt daardoor een perfecte verbindingszone tussen natuurgebied "De Brand" en "De Leemputten" waardoor populaties van bijvoorbeeld de boomkikker weer met elkaar in verbinding staan.
Het 'Heerkenshuis' was de showroom van de steenfabriek. Het gebouw is vernoemd naar de Tilburgse architect Noud Heerkens die het ontwierp. Het gebouw is opgetrokken uit lokaal gefabriceerde stenen in verschillende metselverbanden. De stichting De Steenfabriek Udenhout heeft hier een 'Broedplaats voor Mens en Natuur' gecreëerd. Buiten kun je door het Voedselpark en de Steentuyn wandelen. Het Heerkenshuis heeft geen openingstijden voor passanten. De openingstijden vindt u op www.desteenfabriekudenhout.nl. Het 'Heerkenshuis' ligt aan de Van Ginnekenweg 12, te Biezenmortel (Udenhout).
Vogel kijkwand Leemputten ligt in Biezenmortel achter Huize Assisië, aan de rand van de grote plas Leemputten. Zwartkoppen en grasmussen zingen hier. Op het water kunt u 's winters grote zaagbekken en nonnetjes zien en verschillende eenden. Het wordt beheerd door Brabants Landschap.
De waterplas Leemputten. Een natuurgebied rijk aan watervogel en zangvogels in de omringende bosschages.
Het 86 hectare grote gebied ligt ingeklemd tussen Udenhout, Biezenmortel en Haaren. De graslanden die om de Leemputten heen liggen, worden begraasd. Zo ontstaan ‘mantels’ en ‘zomen’: geleidelijke overgangen van bos via struweel naar grasland. Het zijn ideale broedplaatsen voor vogels. Vanaf 1970 wordt er ook zand gewonnen, op grootschalige wijze. Gelukkig wordt daarbij rekening gehouden met de natuur. Zo ontstaan zandwinplassen met grillige oeverlijnen, flauwe taluds en kleine eilanden. Een aalscholverkolonie heeft de plassen al gevonden. Net als naar vis duikende futen en driftig heen en weer lopende plevieren. Het is er nat, maar bij het vogelkijkscherm achter Huize Assisië hou je droge voeten.
Vogels die u kunt zien:
Boomklever, Boomkruiper, Buizerd, Fuut, Groene Specht, Grote Bonte Specht, Grote Canadese Gans, Grote Zilverreiger, Holenduif, Knobbelzwaan, Staartmees, Stormmeeuw, Vink, IJsvogel, Zanglijster, Zwartkop.
Hier parkeren en deze afgesloten weg in wandelen. Ongeveer 330 meter verder rechts af het pad in lopen naar de kijkwand.
Even voorbij Landpark Assisië (Stichting Prisma) aan de Hooghoutseweg bij de T-kruising links, met de weg. Aan de kruising van de Hooghoutseweg en de afgesloten Nachtegaallaan (Biezenmortel) is in de wegberm plaats om een paar auto's te parkeren. Hier parkeren en deze afgesloten weg in wandelen. Ongeveer 330 meter verder rechts af het pad in lopen naar de kijkwand. Na ongeveer 275 meter bent u bij de kijkwand.
Kijkscherm De Leemputten ligt aan het einde van het pad, in het verlengde van de Nieuweweg, Biezenmortel
Langs de Oude Bredasebaan in Chaam staat een vogelkijkscherm. Het goed onderhouden scherm met een afdak biedt uitzicht over de Bleeke Heide. Het is een vrij nieuw (1999) natuurgebied ontstaan uit de Landinrichting Baarle-Nassau. De Bleeke Heide is gelegen ten Zuiden van Chaam, aan de Oude Bredasebaan. Aan de Oude Bredase baan is bij het kijkscherm een kleine parkeerplaats voorzien.
De kijkwand gezien vanaf de Oude Bredasebaan, Chaam
De Bleeke Heide is een weidevogelgebied en wordt beheerd door Staatsbosbeheer. Het ligt in het Chaamsche Beken gebied. De graslanden worden beweid door vee van boeren uit de directe omgeving. Het beheer van de poelen en de bramenstruwelen en houtwallen gebeurt in samenwerking met Natuur-vereniging Mark en Leij. De waterstand wordt door een stuw kunstmatig hoog gehouden waardoor het water langer vastgehouden wordt en de lagere gedeelten langer vochtig blijven.
Zomers broeden hier nog vele weidevogels en winters wordt het gebied bezocht door vele trekvogels als ganzen en steltlopers. De poelen en vennen zijn allen gegraven binnen de landinrichting en bieden nu ook onderdak aan amfibieën als kikkers en salamanders. Op het hoge gedeelte van de Maaien is graan ingezaaid wat gunstig was voor akkervogels. Het lage deel van de Maaien, het beekdal van de Oude Loop, raakt steeds meer begroeid met riet wat ook het streefdoel is (epifytenfilter) alleen het westelijke deel is nog open en interessant voor watervogels en steltlopers.
Je hebt uitzicht over het weidland, waterplas en struweel. Waarnemingen: grutto, wulp, kievit, kleine plevier, scholekster, blauwe reiger, krakeend, bergeend, grasmus, koolmees en tjiftjaf. Soorten die er ook worden gezien zijn onder andere dodaars, geoorde fuut, zomertaling, groenpootruiter, zwarte ruiter, tureluur, bontbekplevier, bosruiter, kluut, watersnip, oeverloper, lepelaar, kneu, spotvogel, tapuit, paapje, roodborsttapuit en veldleeuwerik. Dit is slechts een greep uit de soorten die in mei werden gezien.
In de winterperiode is rust een van de belangrijkste zaken voor onze trekvogels en dus is het pad rondom de Bleeke Heide dan niet toegankelijk voor o.a. vogelaars. Daar staat tegenover dat je van 15 maart tot 15 november heerlijk rond kunt wandelen en de vogels van alle kanten kunt observeren. Let daarbij vooral winters op de Slechtvalk die vaak in een van de bomen zetelt om zijn prooien te observeren voor hij toe slaat. In de winter gebruiken de Toendra Rietganzen de plassen als slaapplaats. Vanuit de vogelkijkscherm heb je een goed overzicht over de Bleeke Heide. Overdag heb je wel last van tegenlicht dus morgens en avonds kun je er goed de vogels observeren. Harry van Vugt heeft dit gebied geïnventariseerd.
In de herfst en winter; Blauwe Reiger, Knobbelzwaan, Grote Zilverreiger, Dodaars, Grote Canadese Gans, Grauwe Gans, Toendra Rietgans, Kolgans, Brandgans, Nijlgans, Fazant, Patrijs, Wilde eend, Krakeend, Slobeend, Kuifeend, Tafeleend, Wintertaling, Wulp, Goudplevier, Kievit, Regenwulp, Kleine Plevier, Groenpootruiter, Zwarte ruiter, Bosruiter, Kemphaan, Bonte Strandloper, Oeverloper, Witgat, Buizerd, Havik, Sperwer, Slechtvalk, Torenvalk, Holenduif, Houtduif, Ringmus, Groenvink, Vink.
De kijkwand gezien vanaf de Oude Bredasebaan, 4861 Chaam
Het Fochteloërveen is een natuurgebied dat tussen het Drentse Assen en het Friese Veenhuizen ligt. Het is erg bijzonder omdat het een van de weinige hoogveengebieden in Nederland is. Daarom is het een natuurmonument. Het natuurgebied is bijna net zo groot als 5000 voetbalvelden. Er zijn verschillende pogingen gedaan om het Fochteloërveen af te graven. Maar dit is nooit helemaal gelukt. Gelukkig maar, want nu is het een mooi en belangrijk natuurgebied.
Uitkijktoren 'De zeven'.
In 2000 heeft Natuurmonumenten een 18 meter hoge uitkijktoren in het Fochteloërveen in gebruik genomen. Het bied je als bezoeker een prachtig uitzicht over één van de laatste hoogveengebieden van Europa. De toren is gebouwd in de vorm van een zeven en geïntegreerd in de omgeving. Neem er eens een kijkje! Gewapend met een verrekijker zie je misschien één van de vele bijzondere vogelsoorten, zoals de grauwe klauwier, het paapje of de kraanvogel. In het Fochteloërveen zijn zeldzame planten en dieren te vinden. Ook komen in dit gebied wel drie soorten slangen voor: de adder, de ringslang en de gladde slang. De adder is een giftige slang. Maar zijn gif is niet dodelijk.
In het Fochteloërveen staat ook een uitkijktoren. Deze uitkijktoren is 18 meter hoog en bestaat uit douglashout met het FSC keurmerk en staal. Vanuit de toren heb je een mooi uitzicht over het natuurgebied. De 'zeven', zoals deze bijzondere uitkijktoren wordt genoemd, is te vinden in het Friese Fochteloërveen. Met een beetje geluk zie je in het voorjaar en 's zomers kraanvogels vanuit deze uitkijktoren. De uitkijktoren is van zonsopgang tot zonsondergang toegankelijk. Vanuit 'de zeven' kun je, met een beetje geluk, kraanvogels waarnemen.
De 18 meter hoge toren staat aan de bosrand van natuurgebied Fochteloërveen. De vorm van de toren kan worden beschreven als een periscoop of verdraaide zeven. Aan deze vorm dankt de toren de bijnaam "De Zeven." De officiële naam is "Stairway to heaven." De toren wordt in evenwicht gehouden door een ondergronds contragewicht van 80.000 kilogram. De toren heeft een stalen constructie, die is bekleed met onbewerkte larikslatten in een patroon van vierkanten. Enkele patrijspoorten bieden uitzicht naar buiten. Binnen bevindt zich een trap van 71 treden naar het uitzichtplatform op 15 meter hoogte. Hiervandaan heeft men uitzicht over 2.000 hectare moeilijk toegankelijk hoogveengebied.
Observatiehut Fochteloërveen, aan de Brunstingerplas.
Observatiehut Fochteloërveen, aan de Brunstingerplas
Even overdekt vogels kijken? Aan de Brunstingerplas staat een vogelkijkhut waar je ieder jaargetijde van andere vogelsoorten kunt genieten. Voor de niet vogelaar; in de hut hangt een informatiepaneel met de meest voorkomende soorten.
Wandel door het bijzondere hoogveen van natuurgebied Fochteloërveen. Geniet van de rust en de uitgestrektheid van het landschap. Laat je verrassen door de bijzondere veenplanten en de vele vogelsoorten die hier te vinden zijn. Ook kan je langs de wandelroute bijzondere dieren zien. De afgelopen jaren hebben de kraanvogel en slangenarend zich hier gevestigd. Wellicht zie je langs de wandelroute de prooidieren van de slangenarend zonnen: de gladde slang,ringslang en adder. Geen wonder dat Natuurmonumenten haar uiterste best doet om dit hoogveen op de grens van Friesland en Drenthe te behouden en te herstellen.
Het Fochtenloërveen ligt bij Veenhuizen, op ongeveer 17 kilometer van Assen. Vanaf de parkeerplaats aan de Fochteloërveenweg loop je naar het informatiebord bij het fietspad naar Veenhuizen. Volg de wandelroute door het Fochteloërveen met behulp van de rode paaltjes.
Fochteloërveen, parkeerplaats Brunstingerplas
Je wandelt over een fietspad. Het fietspad loopt over een in de ijstijd gevormde rug van zand en keileem, de Bonghaar. Deze hoge, droge strook gebruiken mensen al eeuwen om het zompige en verraderlijke hoogveen veilig over te steken.
De route is ongeschikt voor rolstoelgebruikers; er is een pad voor mindervaliden achter de informatieruimte (ligt niet aan deze wandelroute). De vogelkijkhut is ook toegankelijk voor mensen in een rolstoel.
Kijktoren 'De Zeven'
Observatiehut Fochteloërveen, aan de Brunstingerplas.
De Blankaart ligt in het hart van de overstroombare IJzervallei. Water is hier het sleutelwoord. Bij hevige regen kunnen de IJzer en andere ‘vaarten’ het vele water niet onmiddellijk afvoeren en lopen de omliggende hooi- en weilanden als natuurlijk ‘wachtbekken’ vol. Op die manier blijven de dorpen van wateroverlast gespaard. Het waterpeil en de waterkwaliteit blijven ook vandaag nog van levensbelang voor het natuurgebied. De natte hooilanden en graasweiden zijn het hele jaar door een uitgelezen plek voor duizenden weide-, riet- en watervogels.
Langs de rechteroever van de IJzer, tussen Oost-Vleteren en Diksmuide ligt het natuurgebied De Blankaart, een planten- en vogelparadijs met een internationale uitstraling. In het gebied en de rest van de IJzervallei kan je de vogels op verschillende manieren ontdekken: via de talrijke vogelkijkhutten en -wanden of langs uitgestippelde fietstochten en wandelpaden. De naam Blankaart verwijst naar ‘blank staan, onder water staan’. De Blankaartvijver is een restant van vroegere turfwinning en is dus door de mens uitgegraven. De Blankaart werd het eerst als waterplas afgebeeld op een kaart rond 1560.
Het hart van het natuurgebied is alleen over het water toegankelijk. Het beheer van de rietlanden wordt daardoor extra bemoeilijkt. Het gebeurt vaak met de werkboot, een traditionele houten platbodem, een ‘schuytte’ van inlandse eik, voor De Blankaart gemaakt door één van de laatste authentieke ambachtelijke botenbouwers in Noord-Frankrijk. Dergelijke platbodems werden destijds in de streek ingezet voor het transport van turf. Wil je de Blankaart ook verkennen van op het water, laat je dan op sleeptouw nemen door onze bootsman en stap aan boord van de fluisterboot. Een unieke manier om de pracht van het gebied en zijn zeldzame bewoners te ontdekken!
De Blankaart herbergt niet enkel een vogelkijkhut maar ook een heuse vogelkijktoren. Zo kan je ook vanuit de hoogte de brede waaier aan vogelsoorten van het gebied ongestoord observeren. De verschillende plankenpaden zorgen er voor dat je de vogelkijktoren en de vogelkijkhut kan bereiken zonder natte voeten.
Toegankelijkheid: wanneer kan je De Blankaart bezoeken? In voldoende droge periodes toegankelijk op de paden. Laarzen aangeraden. Tijdens de winter en periodes met veel neerslag is het gebied soms geheel of gedeeltelijk overstroomd en daardoor niet toegankelijk. Als je zeker wilt zijn, kan je altijd even contact opnemen met het bezoekerscentrum. Het kasteelpark en de voorste zone van het natuurgebied zijn goed toegankelijk, ook met kinderwagens. Het bezoekerscentrum en de paden in het kasteelpark zijn goed toegankelijk voor rolstoelen. Honden welkom, aan de leiband.
De Blankaart - vertrekpunt:
Provinciaal Bezoekerscentrum De Blankaart, Iepersteenweg 56, 8600 Diksmuide
Openingstijden
Elke dag van 13:30 tot 16:30 uur (winter)
Elke dag van 13:30 tot 17:30 uur (zomer)
Juli en augustus 10:00 tot 12:30 en 13:30 tot 17:30 uur
Gesloten tussen kerstdag en Nieuwjaar
Natuurpunt Winkel: ja Cafetaria: ja Contact: +32(0)51-545244 of deblankaart@natuurpunt.be
Het Nationaal Park Zuid-Kennemerland staat borg voor hoge duintoppen met fantastisch uitzicht, bossen met eeuwenoude eiken, duinmeren vol vogels en romantische landgoederen. Nergens vind je zoveel variatie als in Nationaal Park Zuid-Kennemerland.
Wandel door eeuwenoude bossen en grillige duinen naar het strand en de zee. In Nationaal Park Zuid-Kennemerland is het landschap heel gevarieerd. Romantische landgoederen geven het natuurgebied tussen IJmuiden en Haarlem allure. Wandel of fiets door de duinen en neem een duik in de zee! Bij de duinopgang Duin en Kruidberg vind je een heerlijk rustig strand waar je kunt genieten van de rust en kinderen kunnen spelen. Volg vanaf parkeerplaats Duin en Kruidberg (aan de Duin- en Kruidbergerweg, tussen huisnummer 52 en 74, in Santpoort-Noord) het fietspad over de Zeeweg. Vanaf de parkeerplaats kan je ook de met blauw gemarkeerde wandelroute volgen.
Vogelkijkhutten zijn te vinden bij Duinmeer in Midden-Herenduin en Vogelobservatiehut ‘Schoutens vergezicht’ aan de zuidzijde van het Vogelmeer.
Locatie vogelkijkhut Duinmeer in Midden-Herenduin
Locatie vogelkijkhut ‘Schoutens vergezicht’ aan de zuidzijde van het Vogelmeer
Duin en Kruidberg, Zuid-Kennemerland
Fietsroute 35 km: Nationaal Park Zuid-Kennemerland (zie routebeschrijving hier onder).
Het startpunt van de fietsroute start in de bebouwde kom: Duin en Kruidberg, parkeerplaats bij Duin- en
Kruidbergerweg 74 Santpoort-Noord
1 - Startpunt
Parkeerplaats Duin en Kruidberg, start- en eindpunt van de route. Starten kan
ook op de parkeerplaats van Koningshof of bij Bezoekerscentrum De Kennemerduinen.
Vanaf de parkeerplaats verlaten we even het nationale park om het verderop
weer in te fietsen. Je keert terug naar de Duin- en Kruidbergerweg en slaat
rechtsaf. Je fietst langs de duinrand over de Duin- en Kruidbergerweg. Bij de
eerste kruising rechtsaf naar de Velserenderlaan.
2 - Ruïne van Brederode
Links doemt de Ruïne van Brederode op, prachtig restant van een middeleeuws
kasteel. Te bezoeken op woensdag, vrijdag en in het weekend.
Houd rechts aan en fiets de Bergweg op. Even klimmen en dalen, met aan het
eind een scherpe bocht naar rechts. Je fiets het nationale park weer in. Volg de
bordjes naar de Oosterplas.
3 - Oosterplas
Pootje baden met Schotse hooglanders? Het kan je in de Oosterplas zomaar
overkomen. Dit prachtige duinmeer met heerlijk zwemwater is in de jaren zestig
gegraven als natuurplas. Later kreeg het een recreatiefunctie, maar dieren zijn
hier ook welkom.
Fiets terug naar het fietspad en sla rechtsaf.
4- Vallei vol duinroosjes
In veel valleien bloeien de duinroosjes weer dankzij plagwerkzaamheden. Grassen
en struiken hadden dit schitterende plantje op veel plekken verdreven.
Fiets verder over het fietspad.
5 - Bezoekerscentrum De Kennemerduinen
Bezoekerscentrum De Kennemerduinen is gebouwd naar het voorbeeld van een
duinboerderij uit de 7e eeuw. De resten daarvan zijn in dit duingebied gevonden.
Het duurzame gebouw biedt onderdak aan een infobalie, tentoonstelling, winkel en
café. Op loopafstand ligt zwemplas ‘t Wed.
Je fietst door naar de Zeeweg die je oversteekt. Aan de overkant sla je
rechtsaf het fietspad op. Iets verderop ga je linksaf de Tetterrodeweg op.
6 - Middenduin
Fraai uitzicht op een vochtige duinvallei in Middenduin met karakteristieke
plantenrijkdom. Tot begin jaren negentig lagen hier nog bollenvelden.
Fiets door tot het kruispunt. Sla rechtsaf het fietspad op langs de
Brouwerskolkweg, een aangename afdaling.
7 - Brouwerskolk
Links ligt de Brouwerskolk. Hieruit werd vroeger zuiver duinwater gehaald voor
de vele bierbrouwers in Haarlem. Via de Brouwersvaart ging het water naar de
stad.
Ga onderaan scherp rechtsaf naar de Duinlustweg.
8 - Koningshof
Voorbij Kraanje Lek fiets je langs de ingang van landgoed Koningshof. een
prachtplek voor een korte rondwandeling of picknickstop. Door het weelderige
parkbos lopen mooie kronkelpaadjes.
Fiets verder over de Duinlustweg, sla aan het einde rechtsaf de Bentveldsweg
op. Volg die totdat je rechtsaf de Westerduinweg in kunt fietsen, een lange weg
die weer naar de duinrand leidt. Aan het eind rechtsaf het fietspad op, een
voormalige trambaan naar Zandvoort.
9 - Natuurbrug Zandpoort
De in 2013 geopende Natuurbrug Zandpoort verbindt de natuur van het Nationaal
Park Zuid-Kennemerland met die van de Amsterdamse Waterleidingduinen. Komende
jaren worden nog twee natuurbruggen gebouwd die de versnipperde duinnatuur weer
aaneenschakelt.
Ga net voorbij de natuurbrug rechts het fietspad op ( de Blinkertweg) dat
door de duinen slingert. Aan het eind ga je linksaf het Visscherspad op . dan
rechtsaf de door fietstunnel . Aan de andere kant van het spoor rechtsaf, dan
linksaf het fietspad volgen.
10 - Wisenten
In het Kraansvlak lopen sinds 2007 wisenten, de grootste landzoogdieren van
Europa. Hier wordt onderzoek gedaan naar de invloed van de robuuste runderen op
de natuur. Vanaf het Wisentuitkijkpunt (hele jaar open, te lopen vanaf punt 6)
en het Wisentenpad (open van 1 sept. tot 1 mrt) heb je kans om ze te zien.
Vervolg het fietspad (het Duinpieperpad).
11 - Konijnen
Konijnen kom je vooral in het open duin tegen. Met hun welkome geknabbel houden
ze het duin open. Plaatselijk gaat het weer iets beter met ze, al hebben ze nog
last van het virus VHS2.
Fiets verder tot aan de Zeeweg. Steek die over. Vervolg je weg rechtdoor over
het fietspad richting Parnassia.
12 - Zandsleuf en zicht op zee
Zandsleuf waar het zand vrijelijk doorheen mag stuiven. De palenrijen zorgen
ervoor dat de grote grazers niet naar het strand gaan. Voor strandgangers is er
een opening gemaakt. Even naar de zee kijken natuurlijk!
Het fietspad is hier over een korte afstand onder het zand verdwenen. Met de
fiets aan de hand kun je verder lopen. Verderop kun je weer fietsen.
13 - Damherten
Grote kans dat onderweg een damhert opduikt. Hun aantal is de afgelopen tien
jaar explosief gestegen. Dat ging ten koste van bijzondere bloemen en planten en
dieren zoals het ree. Het aantal wordt de komende jaren in fasen weer
teruggebracht.
14 - Grote grazers
Andere grote dieren langs de route zijn Schotse hooglanders, konikpaarden en
shetlandpony’s. Die eten vooral grassen en houden met hun graaswerk en zware
hoeven het duin open.
Fiets bij de volgende splitsing rechtdoor. Blijf dit pad volgen.
15 - Zwarte dennen
Op de duintop rechts staan zwarte dennen, ooit aangeplant vanwege de houtoogst
en het tegengaan van verstuiving. Op verzoek van Jac. P. Thijsse, grondlegger
van Natuurmonumenten die een tijd in Bloemendaal woonde, zijn de bomen vooral op
duintoppen geplant om het landschap te accentueren.
Fiets door tot de volgende kruising en sla daar linksaf (Waterleidingweg). Ga
bij de volgende kruising rechtsaf (Zeeweg). Sla verderop bij fietsknooppunt 06
linksaf.
16 - Tankgracht
Het water aan weerszijden van het pad is in de Tweede Wereldoorlog gegraven als
tankgracht. Het was onderdeel van de verdedigingslinie die de bezetters rondom
IJmuiden aanlegden.
Blijf het fietspad volgen.
17 - Duineikenbossen
Heerenduinen kent prachtige duineikenbossen van hoge leeftijd. Door de
voedselarme bodem groeien de eiken langzaam en ontwikkelen ze grillige vormen.
De bossen zitten vol vogels.
Iets verderop fiets je het gebied uit en ga je rechtsaf over het fietspad
langs de Heerenduinweg en een stukje van de Zeeweg. Daarna rechts afslaan naar
het fietspad langs de busbaan. Daarna rechts aanhouden en verder fietsen over de
Duin- en Kruidbergerweg.
18 - Landgoed Duin en Kruidberg
Aan de linkerkant ligt Landgoed Duin en Kruidberg. Het riante landhuis, na
voltooiing in 1909 het grootste woonhuis van ons land, wordt omgeven door een
mooi park. Het landgoed heeft een brasserie en luxe restaurant.
Het laatste stukje kan ook met de fiets aan de hand door het parkbos en tuin
van Landgoed Duin en Kruidberg worden afgelegd. Aan het einde kon je vanzelf
weer op de parkeerplaats. Doorfietsen kan ook door de Duin- en Kruidbergerweg te
vervolgen.
19 - Hoeve Duin en Kruidberg
Tegenover de inrit naar de parkeerplaats van Natuurmonumenten ligt Hoeve Duin en
Kruidberg. Deze boerderij hoorde ook bij Landgoed Duin en Kruidberg, wat je kunt
zien aan het kenmerkende patroon in het pannendak. Je kunt er terecht voor een
heerlijk ijsje of kleine maaltijd. De hoeve is dagelijks open.
Eindpunt
Je nadert het eindpunt van de fietsroute.
Het Turnhouts Vennengebied is een natuurgebied en natuurontwikkelingsgebied dat zich een vijftal kilometer ten noorden van het centrum van Turnhout bevindt en gelegen is in de gemeenten Turnhout en Merksplas. Naast de uitkijtoren aan het Bels Lijntje, zijn er nog meer uitkijkposten. Een staat aan het Zwart Water, de ander biedt uitzicht over het Koeven.
Kijkplatform aan het Zwart Water
Het gebied omvat een aantal vennen, zoals Grote Klotteraard, Kleine Klotteraard, Zwartwater, Haverven en Zandven. Deze zijn omringd door vochtige heide, schraalgrasland, moerasgebieden en naaldbos. In de nabijheid liggen ook een aantal percelen die door de landbouw in gebruik zijn. Het gebied wordt doorsneden door het Bels Lijntje, tegenwoordig een fietspad, en door de autoweg Breda-Turnhout. Het gebied is één van de belangrijkste heidegebieden van Vlaanderen en is op niveau van de vennen zelfs op West-Europees vlak van belang. Men treft er waterlobelia, drijvende waterweegbree en oeverkruid aan. Ook weidevogels als Wulp en Grutto zijn hier te vinden. Het is een Natura 2000-gebied.
Grote foto: Het Koeven, gezien vanuit de verhoogde uitkijkpost.
Linker foto; Het infobord van het gebied. Rechter foto; Een verhoogde uitkijkpost met het zicht op het Koeven.
Het gebied ligt op de waterscheiding tussen Maas en Schelde. De Mark ontspringt hier. Typerend voor het gebied is het ondiep voorkomen van Kempische klei onder de Pleistocene zanden, met lokaal lemige fracties. In 1999 werd een natuurinrichtingsproject ingesteld dat 541 ha omvat en waarvan de werkzaamheden in 2003 begonnen. Van augustus 2006 tot oktober 2011 werden de krachten gebundeld met een door Europa gecofinancierd en via Natuurpunt vzw gecoördineerd Life-project, en werden de volgende deelfasen aangevat. Algemene hoofddoelstelling van het natuurinrichtingsproject betreft het herstel van heiden, vennen en heischraal grasland, met aandacht voor de andere landgebruiksvormen, waaronder landbouw en een inpasbare zachte recreatie. Grondruil gebeurde in overleg met landbouwers, waarna de landbouwenclaves binnen de ecologisch meest gevoelige deelzones konden en kunnen worden heringericht. In 2009 werd aan het Bels Lijntje een uitkijktoren afgewerkt, vanwaar men een goed overzicht over het gebied en de natuurinrichtingswerken heeft, en vanwaar men ook water-, weide- en roofvogels kan waarnemen.
Linker foto: een van de vennen waar ook koeien lopen. Rechter foto; het zicht op het ven aan oostkant van de Geheulsedijk.
Herstel
De vennen en heide in het gebied zijn op Vlaams en Europees niveau bijzonder belangrijk en zijn zeer goed ontwikkeld. Om een duurzaam behoud en beheer van deze waardevolle natuur te bewerkstelligen, zijn enkele maatregelen noodzakelijk. De herstelwerken leidden inmiddels tot het opnieuw verschijnen van langdurig afwezige populaties van onder meer de zeldzame en Europees beschermde waterlobelia.
De locatie uitkijkpost aan het Zwart Water, in het Turnhouts Vennengebied.
De locatie uitkijkpost met het zicht op het Koeven, in het Turnhouts Vennengebied.
Vennen Turnhouts Vennengebied: Zandven, Koeiven, Haverven, Zwart water, Kleine Klotteraard en Grote Klotteraard. Kijktoren / platform: Kijktoren Bels Lijntje, Kijkplatform aan het Zwart Water en verhoging aan het Koeven.
Vogelkijkhut "De Kluut" kijkt uit over de Keersluisplas en een opgespoten zandeilandje. U kunt hier soorten zoals kleine plevier, kluut en oeverloper verwachten. In de verte kunt u bruine kiekendieven zien jagen.
Buitencentrum Oostvaardersplassen
Locatie Buitencentrum Oostvaardersplassen
Natuurgebied de Oostvaardersplassen is niet vrij toegankelijk, maar ook vanaf de randen kun je de wildernis goed beleven. Zo heb je op een aantal plekken uitkijkpunten waar je goed zicht hebt om de ontelbare vogelsoorten die dit gebied rijk is te spotten. En ook grote grazers als edelherten, konikpaarden en Heckrunderen zijn meestal goed te zien. Iets beter speurwerk is nodig voor kleiner wild als vos, ree en haas. Het gebied wordt beheerd door Staatsbosbeheer.
Kijkhut De Kluut op de Oostvaardersplassen
Locatie: Kijkhut De Kluut
Kijkhut De Zeearend op de Oostvaardersplassen
Locatie: Kijkhut Zeearend
De vogelsoorten die je te zien kunt krijgen zijn; Blauwe Reiger, Boerenzwaluw, Bruine Kiekendief, Bruine Kiekendief, Buizerd, Fitis, Grasmus, Grote Zilverreiger, Houtduif, Houtduif, Huismus, Merel, Pimpelmees, Raaf, Staartmees, Tjiftjaf, Winterkoning, Witte Kwikstaart, Witte Kwikstaart, Zanglijster
Locatie: Kijkhut De Grauwe gans
Locatie: Kijkhut De Schollevaar
Adres:
Buitencentrum Oostvaardersplassen
Kitsweg 1
8218 AA Lelystad Website:www.buitencentra.nl
De Kleine Hooibeekvijver (ook Kievitvijver genoemd) in het Belgische Retie maakt deel uit van het Provinciaal domein Prinsenpark. Het ligt aan de zuid-west rand van het natuurrecreatiepark. De Kattesteertvijver is de bekendste en de meest bezochte vijver van de drie vijvers die nabij of langs de Koningshoefsedijk (een kinderhoofdjesweg) zijn gelegen. Als u een bezoek brengt aan de Kattesteertvijver is de Kleine Hooibeekvijver niet ver meer weg. Ook de Vierkante vijver ligt op een steenworp afstand.
De Kijkhut aan de westkant van de Kleine Hooibeekvijver.
De Kleine Hooibeekvijver is de kleinste van de drie zuidelijke vijvers van het Prinsenpark. Deze vijver is een trekpleister voor allerlei watervogels. Met wat geduld zie je vanuit de vogelkijkhut de mooiste exemplaren. Een graag geziene gast is de bedreigde Roerdomp. Om deze te zien moet je goed kijken, de Roerdomp kan zich erg goed camoufleren tussen het riet. De meeste kans om deze te zien maak je op de Kattesteertvijver, die rondom in het riet staat.
De provincie Antwerpen is beheerder van het Prinsenpark. De meeste vijvers van het Provinciaal domein Prinsenpark te Retie (provincie Antwerpen) ontvangen vanuit het Kanaal Bocholt-Herentals, water afkomstig van de Maas. De Maas en de ermee verbonden kanalen zijn bekende reservoirs van exotische ongewervelden. Vanaf Sas 6 wordt het uit de Maas afkomstige kanaalwater aangevoerd door een brede sloot, die onmiddellijk afwaarts de weg Retie-Geel splitst in een oostelijke en westelijke tak. De oostelijke tak, plaatselijk Oostelijke Toevoersloot genoemd, brengt het water naar de Kleine of Vierkante Vijver en de Gertrijvijver of Grote Vijver. Beide vijvers worden permanent doorstroomd met kanaalwater.
Vogelkijkhut Kleine Hooibeekvijver Retie
De kijkhut staat aan de westzijde van de Kleine Hooibeekvijver, de zon staat na 3 uur 's middags het beste voor observaties.
De nieuwe roestbruine uitkijktoren in Kootwijkerzand is klaar. De Roestbruine reus, zoals de toren aanvankelijk werd genoemd, is 20 april 2017 officieel geopend door de Gelderse gedeputeerde Bea Schouten. RTL nieuwslezer, Jan de Hoop presenteerde de openingsceremonie. De nieuwe uitkijktoren kreeg de naam; "DE ZANDLOPER". De naam werd bedacht door groep 8b van de Fraanjeschool de Burcht uit Barneveld, de winnaars van de Naamwedstrijd, uitgeschreven door boswachter Laurens Jansen van Staatsbosbeheer in de Veluwe. De twaalf meter hoge toren staat aan de Houtvester van 't Hoffweg in Kootwijk.
"De bouwvakkers" van de 103 Constructie Compagnie van Defensie hebben de toren in elkaar gezet. Het bijzondere bouwpakket bestaat uit ruim 3100 onderdelen en bij de bouw zijn 1335 bouten en moeren gebruikt. Het werk van Defensie wordt ondersteund met hoogwerkers van Machine Verhuur Barneveld. Zij stellen belangeloos twee hoogwerkers ter beschikking. Eind vorige week is de toren opengegaan voor publiek.
In mei 2016 werd afscheid genomen van de oude uitkijktoren. "Uitkijktoren gratis af te halen" kopten de kranten. Dit bericht bleek een kleine publiciteitsstunt die landelijk de pers haalde en zelfs op Radio 538 onderwerp van gesprek was. De actie was het startsein voor een grote crowdfunding actie via het Buitenfonds van Staatsbosbeheer. Via deze weg is de benodigde 17 duizend euro opgehaald.
Het was heel mooi om te zien dat zoveel mensen geld hebben gegeven om de bouw van de toren mogelijk te maken. Naast alle gulle gevers was er ook de steun van belangrijke financiers. De gemeente Barneveld, Provincie Gelderland, Fonds 1845, Veluwefonds, Van der Valk de Cantharel en S.O.S Events hebben het project ondersteund. Samen met Staatsbosbeheer hebben zij ervoor gezorgd dat de benodigde financiële middelen snel bijeen waren.
Loenhorst Metaal uit Barneveld produceert de uitkijktoren. De nieuwe uitkijktoren wordt 12 meter hoog en gemaakt van Cortenstaal (ook wel weervast staal genoemd). Op termijn zal hij een roestbruin uiterlijk krijgen. De toren bestaat uit ruim 3100 onderdelen en er worden bij de bouw 1335 bouten en moeren gebruikt. Het totale gewicht van het staal is 17000 kilo. Als alles volgens planning verloopt, zal de uitkijktoren begin maart weer vrij toegankelijk zijn voor publiek. Ik als boswachter kijk er naar uit u op de nieuwe uitkijktoren te ontmoeten.
Brabantse Natuurpoorten zijn dé startpunten voor een fiets- of wandeltocht door de Brabantse natuur. Natuurpoorten zijn gelegen aan prachtige natuurgebieden door de hele provincie. Er staat altijd een horecapunt, leuke fiets- en wandel-routes, voldoende parkeergelegenheid en informatie over de natuur en de routes. Het netwerk van Brabantse Natuurpoorten is een initiatief van de provincie Noord-Brabant.
Voor Natuurpoort de Roovertsche Leij moeten we naar Goirle. Het startpunt voor een prachtige fiets- of wandeltocht door het gebied van de Kempische Landgoederen begint bij het Gorps Baantje 1, 5051PX Goirle. De vijf particuliere landgoederen zijn samen goed voor 4200 hectare natuurschoon, ieder met een eigen uitstraling. Statige landhuizen en boerderijen vormen een verwijzing naar het rijke verleden. Dwars door het gebied slingeren riviertjes, ook wel ‘Leijen’ genoemd, die deze streek, door bos, langs heidevelden, weilanden en natte natuur zoals vennen en beekjes. Een landschappelijke gevarieerdheid die natuurliefhebbers zeker zal bevallen.
Lekker eten en drinken
Genieten van lekker eten en drinken na uw tocht door dit mooie en gevarieerde grensgebied? Daar is De Roovertsche Leij de perfecte locatie voor. Ontdek ook de vele activiteiten die Rocks ’n Rivers in het naastgelegen klim- en avonturenbos te bieden heeft.
Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 09.00 - 22.00 uur en zaterdag en zondag van 08.00 - 22.00 uur.
In het kader van het project Rust voor Vogels, Ruimte voor Mensen zijn de Kroon’s Polders op Vlieland beter beleefbaar gemaakt voor publiek. Tegelijkertijd kunnen de wadvogels hier van hun rust blijven genieten. In de Tweede Polder is een vogelkijkhut geplaatst. Voor de strandbroeders zijn twee schelpeneilandjes aangelegd, waar ze komend voorjaar veilig hun eieren kunnen uitbroeden. En op de dijk langs de Vierde Polder (aan de Waddenzee) is een trap met een kijkscherm aangelegd. Ondertussen werkt Wetterskip Fryslân verder aan het watergebiedsplan in de polders, met als doel zoet water op het eiland te behouden.
Vogelparadijs
Kroon’s Polders zijn ruim 100 jaar geleden aangelegd door de toenmalige opzichter van Rijkswaterstaat, Jan Wouter Kroon. Het doel was Vlieland aan de westkant te verbreden en er weilanden aan te leggen, maar dat laatste mislukte. Staatsbosbeheer kreeg het nieuwe land vervolgens in beheer. In de loop der jaren groeide Kroon’s Polders uit tot een waar vogelparadijs. Tijdens hoogwater rusten hier duizenden (trek)vogels, zoals lepelaars, aalscholvers en groenpootruiters. Vogeltellers zagen maar liefst 128 verschillende soorten. Met de komst van de kijkhut kunnen vogelliefhebbers hier volop van al die vogels genieten en blijft de rust gewaarborgd.
Rust voor Vogels, Ruimte voor Mensen
In het project Rust voor Vogels, Ruimte voor Mensen werken Vogelbescherming Nederland, Staatsbosbeheer en andere natuurorganisaties nauw samen. Het doel van dit project is de omstandigheden voor broedende, rustende en foeragerende vogels in het waddengebied komende jaren sterk te verbeteren. Dit doen we door meer rust te creëren voor vogels, bijvoorbeeld door nieuwe broedplaatsen en hoogwatervluchtplaatsen zoals broedeilanden in te richten. Maar ook door de natuurbeleving voor de bezoekers dichterbij te brengen. Want hoe meer mensen genieten van vogels en natuur in de wadden, hoe groter de steun voor behoud en herstel van dit kwetsbare gebied. Het deelproject Kroon’s Polders is mede mogelijk gemaakt door het Waddenfonds en de provincie Fryslân. De vogelkijkhut werd ontworpen door Buro Stad en Land.
Klik op deze kaart om te downloaden
Vogelkijkplek - Kroon's Polders (interactieve kaart met meer kijkplekken)