woensdag 15 oktober 2025

Waar vind ik een vogelkijkhut?

Als vogelliefhebber wil je wel graag weten waar je het best vogels kunt spotten zonder ze te verjagen. Voor de fotografen is het nog eens zaak om zo dicht mogelijk bij de te fotograferen vogels te komen. Een lange telelens heeft immers ook z'n beperkingen. Kleine vogeltjes dicht bijhalen en ook nog een mooie scherpe tekeningen in de beelden verkrijgen kan enkel met hele grote, maar ook hele duren telelenzen.

In Nederland en België steeds meer vogelkijkhutten en vogelkijkwanden gebouwd. Een groot deel daarvan worden beheerd door het Nederlandse Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, provinciale Landschapsbeheer organisaties, gemeenten en plaatselijke natuurverenigingen. In België verzorgen Natuurpunt en de Provinciale natuur domeinen voor een groot deel het exploiteren van de kijkhutten.

Op dit blog worden vogelkijkhutten geschreven, met de locatie en de vogelsoorten die daar voorkomen. U kunt een vogelkijkhut aanmelden via Facebook. Ga naar de "Chatbericht sturen" en geeft de Google Maps locatie door en de naam van de kijkhut, met een foto waarvan u in de chat verklaart dat u die zelf heeft gemaakt.




Index Vogelkijkhutten en vogelspot locaties: (stand: 143 locaties)
Afferden: Uitkijktoren (Ned) Marker Wadden: Vogelkijkhut Duikeend (Ned)
Antwerpen: Vogelkijkhut Hut van Paul Blokkersdijk (Bel) Markiezaatsmeer: Kijkhut en toren (Ned)
Arendonk: Vogelkijkhut 'de Vogelaar' op ‘t Goorken (Bel) + video Middelbeers: Landschotse Heide (Ned) + video
Arendonk: Uitkijktoren aan Vallei van de Wamp (Bel) + video Moergestel: Uitkijktoren Reuselhoeve (Ned)
Arendonk: Vogelkijkplatform aan De Brakeleer (Ned) Mol-Sluis: Uitkijkheuvel Schansheide (Bel) + video
Averbode: Vogelkijkhut Munninckxgoor (Bel) Naardermeer: Kijkscherm Kleiplas (Ned)
Bakel: Vogelkijkwand Stippelberg (Ned) Nederweert: Kijkhut Weerterbos (Ned)
Balen-Hulsen: Uitkijktoren Straalmolen (Bel) + video Nederweert-eind: Kijkhut De Banen (Ned)
Balen-Hulsen: Vogelkijkhut Griesbroek (Bel) + video Olen: Vogelkijkpunt Olens Broek (Bel)
Balen-Scheps: Vogelkijkwand Scheps (Bel) + video Oostvaardersplassen: De Kluut en Zeearend (Ned)
Beerse: Vogelkijkhutten Natuurgebied Eksterheide (Bel) + video Ospel: Vogelkijkhut en Uitkijktoren 'De Groote Peel' (Ned)
Bergeijk: Uitkijktoren voormalige visvijver Liskes (Ned) Oudega: Romsicht - Alde Feanen (Ned)
Bergeijk: De Plateaux (Ned) Oud-Heverlee - Blanden: Uitkijktoren De Torenvalk (Bel)
Best: Vogelkijkhut aan de Ecozone (Ned) + video Oud-Heverlee: Kijkhut Grote Bron en Roerdomp (Bel)
Beveren-Leie: kijkhut Zavelput Oud-Heverlee: Uitkijktoren Dijlevallei (Bel)
Biesbosch: Maltha-Spieringpolder (Ned) Oud-Heverlee: Vogelkijkhut aan de Koebrug (Bel)
Biezenmortel: Kijkwand De Leemputten (Ned) Oud-Turnhout: Uitkijktoren en kijkhut De Liereman (Bel) + video
Biezenmortel: Uitkijkpunt Steenfabriek d’n Oven (Ned) Peize: Uitkijktoren De Onlanden (Ned)
Boxtel: Tour de Frans toren, Banisveld (Ned) + video Pelt: Kijkhut aan de Provincievijver Hageven (Bel) + video
Brakel: Uitkijktoren Zwalmvallei (Bel) Pelt: Uitkijkpunt Hageven aan de Dommel (Bel)
Bree: Mariahof - De Luysen (Bel) Piaam: Vogelkijkhut De Ral (Ned)
Chaam: Kijkscherm Bleeke Heide (Ned) Postel: Langelinneput en Ronde Put (Bel) + video
De Lutte: Kijkhut arboretum Poort-Bulten (Ned) Ravels: Kesseven en Klotgoor (Bel)
Den Oever: Waddenzee vogelkijktoren (Ned) Ravels: Kijkwand Flaasheide (Bel) + video
Dessel: Sas4 Uitkijktoren (Bel) Ravels: Kijkwand Litse Heide (Bel)
Dessel: Vogelkijkwand Goorvijver (Bel) + video Retie: Kattesteertvijver, Prinsenpark (Bel) + video
Diessens Broek: Uitkijktoren (Ned) Retie: Kleine Hooibeekvijver, Prinsenpark (Bel) + video
Diksmuide: De Blankaart (Bel) Reusel: Vogelkijkhut 'De Kiekaste' op De Moeren (Ned)
Dollard: De Kiekkaaste (Ned) Reusel: Het Goorven (Ned)
Drie: Wildkijkhut Wildarena Witte Hoogt (Ned) Reusel: Uitkijktoren Outdoor Park (Ned)
Elst: Vogelkijkscherm en heuvel Het Waterrijk (Ned) Reusel: Vogelkijkwand op Natuurgebied 't Beleven (Ned)
Emmen: Kijkhut Bargerveen (Ned) Riethoven: Uitkijktoren Einderheide (Ned) + video
Esbeek / Lage Mierde: Flaes toren - 'De Utrecht' (Ned) + video Rijsbergen: Vogelkijkhut de Flesch, Pannenhoef (Ned)
Fochteloërveen: Uitkijktoren 'De zeven' (Ned) Sint-Lenaarts: Vogelkijkwand De Leeuwerk (Bel) + video
Goeree Overflakkee: Kijkscherm Volgerland (Ned) Sint-Lenaarts: Kijkhut Natuurgebied Hoofsweer (Ned) + video
Goirle: Vogelkijkhut 't Abts Moer op de Regte Heide (Ned) + video Sint-Oedenrode: Uitkijktoren Rond door Recht (Ned)
Goirle: Natuurpoort Roovertsche Leij (Ned) Sleeuwijk: Hollandse Waterlinie (Ned)
Graauw: Land van Saeftinghe (Ned) Soerendonk: Kijkhut 'How ut Moi' (Ned) + video
Halsteren: Uitzichttoren Pompejus (Ned) Someren: Kijkhut Keelven (Ned)
Hapert: Mariatoren, Kempisch Bedrijvenpark (Ned) Someren: Kijkhut 'Laat ut zo' (Ned)
Hapert: Vogelkijkscherm Waterpark Groote Beerze (Ned) + video Spa: Tour Jean Valière toren (Bel)
Harelbeke: Kijkhut De Gavers (Bel) (Bel) Spoordonk: Vogelkijkwand Kattenbergs Broek (Ned)
Haringvliet: Vogelobservatorium Bliek (Ned) Sprang-Capelle: De Dullaard (Ned)
Heeswijk-Dinther: Uitkijktoren De Heeskijk (Ned) Steenbergen: Vogelkijkhut Roode Weel (Ned)
Heeze: kijkhut De Plaetse, Strabrechtse Heide (Ned) + video Stekene: Uitkijktoren Niemandsland (Bel)
Herkenbosch: Uitkijktoren de Meinweg (Ned) Stevensweert: Uitkijktoren Molenplas (Ned)
Hertogenbosch: De Moerputten (Ned) Stokkum (Gld): Uitkijktoren Hulzenberg (Ned)
Hijken: Vogelkijkhut Diependal (Ned) Swartbroek: Kijkwand 'De Krang' (Ned)
Hilvarenbeek: Rovertse Heide (Ned) Terneuzen: Kijkwand Margarethapolder (Ned)
Hoboken: Kijkpunten Hobokense Polder (Bel) Tielen: Nog geen vogelkijkhut in de Calievalleii (Bel)
Hoek van Holland, Uitkijktoren bij Museum iCOON (Ned) Tiengemeten: Uitkijktoren in het Haringvliet (Ned)
Hoogeloon: Kijkpost Kleine Beerze (Ned) Tilburg: Kempentoren, Spoorpark (Ned)
Ieper: Vogelkijkhut aan de Verdronken Weiden (Bel) Tilburg: Leikeven Huis ter Heide (Ned)
Kalmthout: Brandtoren Kalmthoutse Heide (Bel) Tilburg: Uitkijktoren De Nieuwe Herdgang (Ned)
Kalmthout: Uitkijktoren en kijkplatform Stappersven (Bel) Turnhout: Kijkplatform Turnhouts Vennengebied (Bel)
Kapellebrug: Uitkijktoren Niemandsland (Ned) Turnhout: Uitkijktoren 'Bels Lijntje' (Bel) + video
Kinrooi: Vogelkijkhut Zig (Bel) Turnhout-Winkel: Vogelkijkhut Winkelsbroek (Bel) + video
Kootwijkerzand: De Zandloper (Ned) Valkenswaard: Tongelreep beekdal (Ned)
Krimpen aan de Lek: Uitkijktoren De Beverbrug (Ned) Valkenswaard: Uitkijktoren Egelven (Ned)
Laag-Soeren: Observatiehut De Elsberg Veluwezoom (Bel) Vlieland: Vogelkijkhut Kroon’s Polders (Ned)
Laakdal Trichelhoek: Vogelkijkhut 'T Laak (Bel) Volkel: Vogelkijkhut BillyBird Hemelrijk (Ned)
Lage Mierde / Esbeek: Flaestoren (Ned) + video Vragender: Uitkijktoren Vragenderveen (Ned)
Lage Mierde: Kijkwand Wellenseind (Ned) Weert: uitkijktoren Weerterbos (Ned) UPDATE
Lauwersmeer: Jaap Deensgat (Ned) Willebroek: Kijkhut Biezenweiden (Bel)
Lichtaart: Vogelkijkhut aan de Snepkensvijver (Bel) + video Winkel (Turnhout): Vogelkijkhut Winkelsbroek (Bel)
Lichtaart: Vogeltkijkhut aan het Zwart Water (Bel) + video Wintelre: Kijkplatform Grootmeer (Ned)
Liempde: Uitkijktoren 't Meulke' (Ned) Winterswijk-Meddo: Vogelkijkhut Groenlose Slinge (Ned)
Lier-Koningshooikt: Vogelkijkhut Hut van Jut (Bel) Zeewolde: Tuurtoren Stille Vallei (Ned)
Lommel-Sahara: Uitkijktoren De Reus van Bosland (Bel) + video Zoutleeuw: Het Vinne (Bel)
Losser: vogelkijkhut Oelemars (Ned) Zuid-Kennemerland: Nationaal Park (Ned)
Lunteren: Uitkijktoren De Hessenhut (Ned) Zwartsluis: Vogelkijkhut De Olde Maten (Ned)
Marker Wadden: Uitkijkhut Steltloper (Ned)  

dinsdag 7 oktober 2025

Elst: Vogelkijkscherm en heuvel Het Waterrijk

Aan weerszijde van de A325 op grondgebied van het Gelderse Elst, tussen Arnhem en Nijmegen liggen twee Waterrijk natuurgebieden. Aan de westzijde "Waterrijk West" en aan de oostzijde "Waterrijk Oost". Op waterpark oost kun je vogelsspotten en fotograferen vanaf het slingerende vlonderpat, dat aan weerszijde begroeid is met riet. Daar kun je van dichtbij vogels fotograferen. Aan de oostzijde staat een Vogelkijkscherm, die uitzicht biedt over het moeraswater. Hoewel dit artikel verwijst naar "Vogelkijkscherm Het Waterrijk-Oost" gaat het artikel toch voornamelijk over het westelijke Waterrijk.


Vogelkijkscherm Het Waterrijk-Oost

Om te voorkomen dat Arnhem en Nijmegen aan elkaar zouden groeien werd tussen de twee steden Park Lingezegen aangelegd, met twee waterparken. Het vormt een natuurgebied 17 vierkante kilometer. Het in 2019 aangelegde rietmoeras Waterrijk-West bij Arnhem springt eruit. Een heerlijk gebied voor vogelaars en vogelfotografen die baardmannetjes, blauwborsten, lepelaars, watersnippen of zilverreigers van dichtbij op de plaat willen zetten.

In 2019 werden Waterrijk-Oost en Waterrijk-West officieel geopend. Waterrijk-Oost heeft struiken en bossen en een rietmoeras dat niet toegankelijk is. Er lopen alleen paden langs de randen, waar wel een vogelkijkscherm is geplaatst. Waterrijk-West is een rietmoeras dat wel toegankelijk is met wandelpaden die het riet doorkruisen. Waterrijk-Oost is zeker ook een bezoek waard met een mooie vogelkijkscherm bij een schelpeneilandje dat veel vogels trekt. Maar vooral Waterrijk-West werd het afgelopen jaar een trekpleister voor vogelfotografen.

Zigzaggen door het riet
Wat meteen opvalt in Waterrijk-West zijn de prachtig verhoogde houten vlonderpaden die zigzaggen door het riet. Ideaal om de rietvogels te vinden. De mix van open plassen, sloten, slikrandjes en rietvelden trekt heel veel vogels aan. Het rietmoeras wordt doorkruist door talloze wandelpaden en via uitkijkplateaus, leuke bruggetjes, een uitzichtbult en houten vlonderpaden krijg je steeds mooie inkijkjes op het water en over het riet. Het mooie is dat je de vogels, ondanks het feit dat er geen enkele vogelkijkhut in het gebied staat, regelmatig van heel dichtbij te zien krijgt en dus ook mooi van dichtbij kunt fotograferen.


Houten vlonderpaden door Waterrijk-West

Ondanks de openheid van Waterrijk-West moet je voor de echte rietvogels nog steeds goed je best doen. Maar de dichtheid aan blauwborsten, rietzangers, baardmannetjes, kleine karekieten en rietgorzen is zo groot dat je ze bijna niet kunt missen. Zeker in het voorjaar als ze luid van zich laten horen.

Er zitten zoveel blauwborsten in het gebied, dat je ze in het voorjaar bijna gegarandeerd in de kijker krijgt. Wie nog nooit een blauwborst heeft gezien maakt hier een heel goede kans. Zelf vind ik ook de reigers en lepelaars in het gebied heel leuk om te observeren. Ook leuk zijn de lepelaars die hier met hun jongen komen foerageren vanuit natuurgebied de Blauwe Kamer, waar ze broeden. Soms zijn er dan meer dan 80 lepelaars in het gebied. Ze zijn niet alleen erg fotogeniek, maar je ontdekt bij goed kijken ook nog wel eens wat nieuws.

Wat de populariteit van Waterrijk-West nog verder heeft vergroot zijn de vele steltlopers die tijdens de vogeltrek in voor- en najaar in het rietmoeras neerstrijken. Het rijtje steltlopers dat alleen al in 2024 is gezien is lang: kemphaan, grutto, kluut, wulp, regenwulp, bontbekplevier, bosruiter, zwarte ruiter, groenpootruiter, tureluur, oeverloper, witgat, watersnip, bokje en bonte strandloper. Ook de zeldzaamheden zoals de steltkluut of de Temmincks strandloper. In 2024 trokken een gestreepte strandloper en een zwarte ibis veel bekijks, maar ook uitzonderlijk veel watersnippen.

Hoe kun je er komen?
Waterrijk-West ligt tussen Arnhem en Elst aan de westzijde van de A325, ingeklemd tussen de Linge en Rijkerswoerdse Plassen. Het gebied is gemakkelijk bereikbaar per openbaar vervoer. De bushalte ‘Park Lingezegen, Elst’ ligt direct naast het gebied. Met buslijn 14 ben je er vanuit Station Arnhem Centraal binnen een half uur en vanuit Station Nijmegen Centraal in ongeveer 40 minuten.


Locatie: Uitkijkheuvel het Waterrijk-Oost, Elst

Ook met de fiets is Waterrijk-West uitstekend bereikbaar. Vanuit Station Arnhem Centraal is het ongeveer 7 kilometer fietsen. Nog dichterbij ligt Station Arnhem-Zuid van waaruit het ongeveer 2,5 kilometer lopen/fietsen is naar Waterrijk-West. Door het hart van Waterrijk-West loopt een fietspad (Waterrijksepad) dus je kunt het gebied prima deels met de fiets verkennen.

Kom je met eigen vervoer dan is de beste parkeerplaats die aan de zuidkant van Waterrijk-West (adres: 1e Weteringsewal, Elst). Vanuit die parkeerplaats kun je een mooie rondwandeling van ongeveer 3,5 km door het hele gebied maken.


Locatie: Vogelkijkscherm Het Waterrijk-Oost, Elst

Een bezoek aan Waterrijk-West is gemakkelijk te combineren met een bezoek aan Waterrijk-Oost dat aan de andere kant van de snelweg A325 ligt en waar je via een brug over de snelweg vrij snel kunt komen.

Op mijnvogelroutes zie je hoe je er kunt komen.

zaterdag 6 september 2025

Sint-Lenaarts: Kijkhut Natuurgebied Hoofsweer

Aan de zuidkant van het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten op grondgebied van het Belgische Sint-Lenaarts, gemeente Brecht ligt het natuurgebied Kooldries en Hoofsweer. Aan de voormalige kleiputten - waar de grondstoffen werden opgegraven de baksteen fabrieken in de regio - is een vogelijkhut gerealiseerd. Een bezoekt aan Natuurgebied Kooldries en Hoofsweer in Sint-Lenaarts is pas geslaagd als je de vogelkijkhut hebt aangedaan. Neem zeker de tijd om vogels te spotten dankzij de vogelkijkwand aan de grootste van de 17 kleiputten.


Vogelkijkhut in Kooldries Hoofsweer - Sint Lenaarts

De Kooldries meet 17 hectare en het Hoofsweer meet 30 ha. Kooldries kwam in beheer bij Natuurpunt en Hoofsweer bij het Agentschap Natuur en Bos. Uiteindelijk werden deze gebieden samengevoegd, maar het beheer bleef in handen van voornoemde organisaties. Dit gebied is een restant van de vroegere steenfabrieken. Tijdens het graven van het Kempisch Kanaal in de negentiende eeuw stootte men in de streek op omvangrijke kleilagen. Onmiddellijk naast het kanaal ontstonden er talrijke steenfabrieken, die van de klei gebruik maakten. Zij lieten vele kleiputten in het landschap achter.


Vogelkijkhut Hoofsweer, Natuurgebied Kooldries - Sint-Lenaarts (Brecht)

De ligging naast het kanaal creëert een wisselwerking tussen het uitdrogen en vernatten van de onderliggende kleilaag. Dit zorgt voor een unieke fauna en flora. Een verscheidenheid aan planten waaronder de zeldzame ronde zonnedauw, libellen en vlinders en vele vogelsoorten die je kan bewonderen aan de kleiputten. Het gebied is enkel toegankelijk voor wandelaars en honden moeten aan de leiband blijven.


In de Kooldries komen zeven soorten amfibieën voor: bruine en groene kikker, pad en vier soorten watersalamanders. In sommige vijvers, waar vissen zwemmen, tref je weinig of geen salamanders aan, in andere zijn ze talrijk. De grootste en ook zeldzaamste is de kamsalamander, die hier in drie vijvers rondzwemt. Poelen en vijvers zijn van levensbelang voor amfibieën. In het water komen veel kleine waterdiertjes voor die als voedsel dienen. In de paartijd zetten de amfibieën hun eitjes af in het water, veelal verscholen tussen de vegetatie. Om een populatie gezond te houden is een uitwisseling van dieren uit verschillende waterpartijen noodzakelijk. In heel Vlaanderen werkt Natuurpunt aan de bescherming van waterrijke gebieden om de overlevingskansen van amfibieën te vergroten.

Waarnemingen.be meldt soorten als: Aalscholver, Blauwe Reiger, Brilduiker, Dodaars, Fuut, Geoorde Fuut, Grote Canadese Gans, Grote Zaagbek, Grote Zilverreiger, Kleine Zilverreiger, Knobbelzwaan, Kolgans, Kuifeend, Meerkoet, Nonnetje, Ooievaar, Pijlstaart, Purperreiger, Roerdomp, Slobeend, Smient, Visarend, Wilde Zwaan, Wintertaling, Witgat, Witoogeend, Zomertaling en Zwarte Zwaan.

Start de wandeling bij Taverne Cuvée Hoeve. Het zijn avontuurlijke wandelroutes waarvan de paden niet verhard zijn. Het is dan ook raadzaam om goed wandelschoeisel aan te trekken en bij slecht weer laarzen.


Wandelen in Kooldries en Hoofsweer. tartpunten: Kooldries, Boudewijnstraat, 2020 Sint-Lenaarts Sint-Lenaarts, België.

Kooldries Wandeling 3.33km. Gemiddeld 50 minuten wandeltijd
Hoofsweer Wandeling 3.48km Gemiddeld 50 minuten wandeltijd


Locatie: Vogelkijkhut Hoofsweer, Natuurgebied Kooldries - Brecht