donderdag 18 december 2025

Waar vind ik vogelkijkhutten en Uitkijktorens

Als vogelliefhebber wil je wel graag weten waar je het best vogels kunt spotten zonder ze te verjagen. Voor de fotografen is het nog eens zaak om zo dicht mogelijk bij de te fotograferen vogels te komen. Een lange telelens heeft immers ook z'n beperkingen. Kleine vogeltjes dicht bijhalen en ook nog een mooie scherpe tekeningen in de beelden verkrijgen kan enkel met hele grote, maar ook hele duren telelenzen.

In Nederland en België steeds meer vogelkijkhutten en vogelkijkwanden gebouwd. Een groot deel daarvan worden beheerd door het Nederlandse Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, provinciale Landschapsbeheer organisaties, gemeenten en plaatselijke natuurverenigingen. In België verzorgen Natuurpunt en de Provinciale natuur domeinen voor een groot deel het exploiteren van de kijkhutten.

Op dit blog worden vogelkijkhutten geschreven, met de locatie en de vogelsoorten die daar voorkomen. U kunt een vogelkijkhut aanmelden via Facebook. Ga naar de "Chatbericht sturen" en geeft de Google Maps locatie door en de naam van de kijkhut, met een foto waarvan u in de chat verklaart dat u die zelf heeft gemaakt.


Index Vogelkijkhutten en vogelspot locaties: (stand: 148 locaties)
Afferden: Uitkijktoren (Ned) Losser: vogelkijkhut Oelemars (Ned)
Antwerpen: Vogelkijkhut Hut van Paul Blokkersdijk (Bel) Lunteren: Uitkijktoren De Hessenhut (Ned)
Arendonk: Uitkijktoren aan Vallei van de Wamp (Bel) + video Marker Wadden: Uitkijkhut Steltloper (Ned)
Arendonk: Vogelkijkhut 'de Vogelaar' op ‘t Goorken (Bel) + video Marker Wadden: Vogelkijkhut Duikeend (Ned)
Arendonk: Vogelkijkplatform aan De Brakeleer (Ned) Middelbeers: Landschotse Heide (Ned) + video
Averbode: Vogelkijkhut Munninckxgoor (Bel) Moergestel: Uitkijktoren Reuselhoeve (Ned)
Bakel: Vogelkijkwand Stippelberg (Ned) Mol-Sluis: Uitkijkheuvel Schansheide (Bel) + video
Balen-Hulsen: Uitkijktoren Straalmolen (Bel) + video Mook: Uitkijktoren Mookerschans (Ned)
Balen-Hulsen: Vogelkijkhut Griesbroek (Bel) + video Naardermeer: Kijkscherm Kleiplas (Ned)
Balen-Scheps: Vogelkijkwand Scheps (Bel) + video Nederweert: Kijkhut Weerterbos (Ned)
Beerse: Vogelkijkhutten Natuurgebied Eksterheide (Bel) + video Nederweert-eind: Kijkhut De Banen (Ned)
Bergeijk: De Plateaux (Ned) Olen: Vogelkijkpunt Olens Broek (Bel) + video
Bergeijk: Uitkijktoren voormalige visvijver Liskes (Ned) + video Oostvaardersplassen: De Kluut en Zeearend (Ned)
Bergen op Zoom: Uitkijktoren Markiezaatsmeer (Ned) Ospel: Vogelkijkhut en Uitkijktoren 'De Groote Peel' (Ned)
Bergen op Zoom: Vogelkijkhut Markiezaatsmeer Ned) Oudega: Romsicht - Alde Feanen (Ned)
Best: Vogelkijkhut aan de Ecozone (Ned) + video Oud-Heverlee - Blanden: Uitkijktoren De Torenvalk (Bel)
Beveren-Leie: kijkhut Zavelput Oud-Heverlee: Kijkhut Grote Bron en Roerdomp (Bel)
Biesbosch: Maltha-Spieringpolder (Ned) Oud-Heverlee: Uitkijktoren Dijlevallei (Bel)
Biezenmortel: Kijkwand De Leemputten (Ned) + video Oud-Heverlee: Vogelkijkhut aan de Koebrug (Bel)
Biezenmortel: Uitkijkpunt Steenfabriek d’n Oven (Ned) Oud-Turnhout: Uitkijktoren en kijkhut De Liereman (Bel) + video
Boxtel: Tour de Frans toren, Banisveld (Ned) + video Peize: Uitkijktoren De Onlanden (Ned)
Brakel: Uitkijktoren Zwalmvallei (Bel) Pelt: Kijkhut aan de Provincievijver Hageven (Bel) + video
Bree: Mariahof - De Luysen (Bel) Pelt: Uitkijkpunt Hageven aan de Dommel (Bel)
Burgh-Haamstede: Plompe Toren van Koudekerke (Ned) Piaam: Vogelkijkhut De Ral (Ned)
Chaam: Kijkscherm Bleeke Heide (Ned) Postel: Langelinneput en Ronde Put (Bel) + video
De Lutte: Kijkhut arboretum Poort-Bulten (Ned) Ravels: Kesseven en Klotgoor (Bel)
Den Oever: Waddenzee vogelkijktoren (Ned) Ravels: Kijkwand Flaasheide (Bel) + video
Dessel: Sas4 Uitkijktoren (Bel) Ravels: Kijkwand Litse Heide (Bel)
Dessel: Vogelkijkwand Goorvijver (Bel) + video Retie: Kattesteertvijver, Prinsenpark (Bel) + video
Diessens Broek: Uitkijktoren (Ned) Retie: Kleine Hooibeekvijver, Prinsenpark (Bel) + video
Diksmuide: De Blankaart (Bel) Reusel: Vogelkijkhut 'De Kiekkaaste' op De Moeren (Ned)
Dollard: De Kiekkaaste (Ned) Reusel: Het Goorven (Ned)
Drie: Wildkijkhut Wildarena Witte Hoogt (Ned) Reusel: Uitkijktoren Outdoor Park (Ned)
Elst: Vogelkijkscherm en heuvel Het Waterrijk (Ned) Reusel: Vogelkijkwand op Natuurgebied 't Beleven (Ned)
Emmen: Kijkhut Bargerveen (Ned) Riethoven: Uitkijktoren Einderheide (Ned) + video
Esbeek / Lage Mierde: Flaes toren - 'De Utrecht' (Ned) + video Rijsbergen: Vogelkijkhut de Flesch, Pannenhoef (Ned)
Fochteloërveen: Uitkijktoren 'De zeven' (Ned) Sint-Lenaarts: Vogelkijkwand De Leeuwerk (Bel) + video
Goeree Overflakkee: Kijkscherm Volgerland (Ned) Sint-Lenaarts: Kijkhut Natuurgebied Hoofsweer (Ned) + video
Goirle: Natuurpoort Roovertsche Leij (Ned) Sint-Oedenrode: Uitkijktoren Rond door Recht (Ned)
Goirle: Vogelkijkhut 't Abts Moer op de Regte Heide (Ned) + video Sleeuwijk: Hollandse Waterlinie (Ned)
Graauw: Land van Saeftinghe (Ned) Soerendonk: Kijkhut 'How ut Moi' (Ned) + video
Groede: De Sluiswachter en Hof van Scheerens (Ned) Someren: Kijkhut Keelven (Ned)
Halsteren: Uitzichttoren Pompejus (Ned) Someren: Kijkhut 'Laat ut zo' (Ned)
Hapert: Mariatoren, Kempisch Bedrijvenpark (Ned) Spa: Tour Jean Valière toren (Bel)
Hapert: Vogelkijkscherm Waterpark Groote Beerze (Ned) + video Spoordonk: Vogelkijkwand Kattenbergs Broek (Ned)
Harelbeke: Kijkhut De Gavers (Bel) (Bel) Sprang-Capelle: De Dullaard (Ned)
Haringvliet: Vogelobservatorium Bliek (Ned) Steenbergen: Vogelkijkhut Roode Weel (Ned)
Heeswijk-Dinther: Uitkijktoren De Heeskijk (Ned) Stekene: Uitkijktoren Niemandsland (Bel)
Heeze: kijkhut De Plaetse, Strabrechtse Heide (Ned) + video Stevensweert: Uitkijktoren Molenplas (Ned)
Herkenbosch: Uitkijktoren de Meinweg (Ned) Stokkum (Gld): Uitkijktoren Hulzenberg (Ned)
Hertogenbosch: De Moerputten (Ned) Swartbroek: Kijkwand 'De Krang' (Ned)
Hijken: Vogelkijkhut Diependal (Ned) Terneuzen: Kijkwand Margarethapolder (Ned)
Hilvarenbeek: Rovertse Heide (Ned) Tielen: Nog geen vogelkijkhut in de Calievalleii (Bel)
Hoboken: Kijkpunten Hobokense Polder (Bel) Tiengemeten: Uitkijktoren in het Haringvliet (Ned)
Hoek van Holland, Uitkijktoren bij Museum iCOON (Ned) Tilburg: Kempentoren, Spoorpark (Ned)
Hoogeloon: Kijkpost Kleine Beerze (Ned) Tilburg: Leikeven Huis ter Heide (Ned)
Ieper: Vogelkijkhut aan de Verdronken Weiden (Bel) Tilburg: Uitkijktoren De Nieuwe Herdgang (Ned)
Kalmthout: Brandtoren Kalmthoutse Heide (Bel) Turnhout: Kijkplatform Turnhouts Vennengebied (Bel)
Kalmthout: Uitkijktoren en kijkplatform Stappersven (Bel) Turnhout: Uitkijktoren 'Bels Lijntje' (Bel) + video
Kapellebrug: Uitkijktoren Niemandsland (Ned) Turnhout-Winkel: Vogelkijkhut Winkelsbroek (Bel) + video
Kinrooi: Vogelkijkhut Zig (Bel) Valkenswaard: Tongelreep beekdal (Ned)
Kootwijkerzand: De Zandloper (Ned) Valkenswaard: Uitkijktoren Egelven (Ned) + video
Krimpen aan de Lek: Uitkijktoren De Beverbrug (Ned) Vlieland: Vogelkijkhut Kroon’s Polders (Ned)
Laag-Soeren: Observatiehut De Elsberg Veluwezoom (Bel) Volkel: Vogelkijkhut BillyBird Hemelrijk (Ned)
Laakdal Trichelhoek: Vogelkijkhut 'T Laak (Bel) Vragender: Uitkijktoren Vragenderveen (Ned)
Lage Mierde / Esbeek: Flaestoren (Ned) + video Weert: uitkijktoren Weerterbos (Ned) UPDATE
Lage Mierde: Kijkwand Wellenseind (Ned) Willebroek: Kijkhut Biezenweiden (Bel)
Lauwersmeer: Jaap Deensgat (Ned) Winkel (Turnhout): Vogelkijkhut Winkelsbroek (Bel)
Lichtaart: Vogelkijkhut aan de Snepkensvijver (Bel) + video Wintelre: Kijkplatform Grootmeer (Ned)
Lichtaart: Vogelkijkhut aan het Zwart Water (Bel) + video Winterswijk-Meddo: Vogelkijkhut Groenlose Slinge (Ned)
Liempde: Uitkijktoren 't Meulke' (Ned) Zeewolde: Tuurtoren Stille Vallei (Ned)
Lier-Koningshooikt: Vogelkijkhut Hut van Jut (Bel) Zoutleeuw: Het Vinne (Bel)
Loenen: Uitkijktoren Trapjesberg, Loenermark (Ned) Zuid-Kennemerland: Nationaal Park (Ned)
Lommel-Sahara: Uitkijktoren De Reus van Bosland (Bel) + video Zwartsluis: Vogelkijkhut De Olde Maten (Ned)

maandag 15 december 2025

Loenen: Uitkijktoren Trapjesberg, Loenermark

Loenen heeft weer een uitkijktoren. Veel inwoners groeiden op met de toren die sinds 1950 op de Trapjesberg in natuurgebied de Loenermark stond. Na jaren van inspanning kunnen ze opnieuw omhoog. Dat is wel een flinke klim: de nieuwe toren is het hoogste publiek toegankelijke uitkijkpunt van Gelderland.


Uitkijktoren Trapjesberg in natuurgebied de Loenermark, Loenen (Gld) - foto @ vriendenloenensebossen.nl

De toren in Loenen is niet het hoogste uitkijkpunt van Gelderland: dat is de Brandtoren op het Rozendaalse Veld. Deze toren is echter niet toegankelijk voor het publiek. De top van de Brandtoren bevindt zich op zo'n 130 meter boven NAP.

De toren is 21 meter hoog en reikt tot 108 meter boven NAP. Wie de 110 treden beklimt, heeft een wijds uitzicht over de Veluwe. De bouw van de toren duurde ruim twaalf jaar. Er waren veel tegenslagen, zegt Gerrit van de Sprenge. Hij is voorzitter van de stichting Vrienden van de Loenense Bossen. "We hebben veel hobbels gehad. Bestemmingsplanprocedures, vier of vijf natuuronderzoeken in het Natura 2000-gebied, stikstofregels, bodemonderzoek, bezwaarprocedures en zelfs een rechtszaak. Gelukkig is dat in ons voordeel afgelopen." Toch wil hij vooral vooruitkijken. "De blijdschap is nu groot. Dat komt door het grote draagvlak in het dorp en door de inzet van heel veel vrijwilligers."


foto's @ vriendenloenensebossen.nl

Het dorp is al decennialang trots op ‘hun’ bos. Vanaf de jaren vijftig stond er altijd een uitkijktoren op de Trapjesberg. De eerste werd gebouwd door een scoutinggroep uit Eerbeek; de tweede kwam in de jaren zeventig tot stand dankzij lokale bosarbeiders, maar moest in de jaren negentig om veiligheidsredenen worden afgebroken. Veel Loenenaren vonden dat het cultuurhistorische element terug moest komen. "Het hoort bij Loenen en bij de Loenermark", zegt Van de Sprenge. "Als kind ging ik hier met mijn ouders naartoe. Voor veel mensen is dit een plek vol herinneringen."

In de afgelopen jaren hielpen zo’n honderd vrijwilligers mee met acties om geld in te zamelen, zoals oliebollenverkoop. Er werd zelfs een mini-toren gebouwd van latjes, 2 meter hoog, die als blikvanger diende bij de acties. In 2016 leverde een huis-aan-huisactie bijna 20.000 euro op. Uiteindelijk doneerde ruim 80 procent van de Loenense gezinnen. Ook lokale ondernemers droegen bij. Vrijwilligers werkten bovendien mee aan de bouw. Ze zaagden hout uit het bos tot latjes, brachten die aan op de balustrades en herstelden de houten trapjes van de Trapjesberg waarop de toren is gebouwd. "Zeventig vrijwilligers waren er vanaf het begin bij betrokken", vertelt Van de Sprenge.

Voor de bouw kon beginnen, vonden er ecologische onderzoeken plaats. Ook tijdens de werkzaamheden hield een ecoloog beschermde dieren in de gaten. Vooraf moesten hazelwormen worden gevangen en verplaatst. "Vrijwilligers zijn er vier weken druk mee geweest, maar vingen er geen één", zegt Van de Sprenge. "Ze waren er gewoon niet." De werkzaamheden begonnen in augustus. De toren heeft een betonnen fundering en werd in delen aangevoerd. Een aannemer bouwde de toren op en vrijwilligers ondersteunden waar mogelijk. De totale kosten zijn in de loop der jaren bijna verdubbeld en komen nu uit op ongeveer 350.000 euro. De gemeente Apeldoorn en de provincie Gelderland gaven samen 240.000 euro subsidie. De rest is door het dorp zelf bij elkaar gebracht.

Tijdens de officiële opening vrijdag 12 december kreeg de gemeente Apeldoorn de symbolische sleutel overhandigd. De gemeente wordt eigenaar en doet het grote onderhoud. Vrijwilligers blijven verantwoordelijk voor het houtwerk. De toren is gratis toegankelijk. Wie wil genieten van het uitzicht, moet wel even klimmen: de Trapjesberg telt 70 treden, en de toren nog eens 110.


Locatie: Uitkijktoren Trapjesberg in natuurgebied de Loenermark, Loenen (Gld)
Bron tekst: gld.nl

dinsdag 25 november 2025

Reusel: Vogelkijkwand op Natuurgebied 't Beleven

Het Beleven (spreek uit: Bele-ven) is een natuurgebied ten westen van Reusel dat eigendom is van de Stichting Brabants Landschap. Het gebied is 174 ha groot. Natuurgebied Beleven was voor jaren 2007 / 2008 nog landbouwgrond. Na natuurherstel ontstonden er twee vennen die 100 jaar geleden waren dichtgegooid. De vennen zijn nu omgeven door bloemrijk grasland.


Vogelobservatiescherm en uitkijkplatform aan de verharde weg.

Tijdens het interbellum (de periode tussen twee oorlogen) werd dit gebied ontgonnen en na de Tweede Wereldoorlog werden ontwateringssloten gegraven. Het oorspronkelijke Beleven werd tot een komvormige laagte. Wel bevonden zich in dit gebied nog onverharde zandpaden met brede bermen en ook waren er houtsingels waar Geelgors en Roodborsttapuit zich thuis voelden. Er waren ook veel weidevogels zoals Grutto en Wulp te vinden. De oevers van de ontwateringssloten toonden nog relicten van de vroegere plantenrijkdom zoals Klokjesgentiaan. Voorts was de Levendbarende hagedis er nog te vinden.

Dit gebied werd in fasen aangekocht door de Stichting Brabants Landschap met de bedoeling de natuur weer zo veel mogelijk te herstellen. In 2007 werd de teeltlaag verwijderd om aldus het ven weer te herstellen. Ook de natte en droge heide zal worden hersteld en de ontwateringsmaatregelen zullen teniet worden gedaan.

Lepelaars, Ooievaars, Reigers, Eenden en de Wilde zwaan op het Beleven.

Veel vogels ontdekte al snel de nieuwe leefomgeving, zoals de Geoorde Fuut, Slobeend en de Zomer- en Wintertaling. Maar ook als weidevogels als de Kievit, Wulp en Scholekster zijn hier te zien. Er is een kijkwand gebouwd om in alle rust van deze vogels te genieten. De kijkwand is inmiddels wel aan onderhoud toe, maar dat wordt in de planning opgenomen. In de omgeving zingt de Geelgors zijn melancholieke lied. U kunt een mooie wandeling maken door een afwisselend landschap van water, weide en bos.


De Kleine zwanen op het Beleven op zaterdag 16 januari 2016. lichte vorst en -2°C.

De Wulp, Grutto en de Kieviet zijn bedreigde weidevogels.

Vogelsoorten: Aalscholver, Bergeend, Dodaars, Fazant, Grote Zilverreiger, Grutto, Kokmeeuw, Kolgans, Krakeend, Kuifeend, Merel, Nijlgans, Nijlgans, Scholekster, Slobeend, Spreeuw, Zomertaling, Wintertaling, Wulp, Zwarte Kraai Kolgans.


Het Beleven ligt net buiten het dorp Reusel. Parkeren kan langs de toegangsweg, die eveneens de naam Belevan draagt.

De rondwandeling rond het Beleven is ongeveer 2,2 km en komt langs een vogelkijkwandt. Als je alleen vanaf de parkeerplaats naar de vogelkijkhut loopt is het ongeveer 700 meter enkele reis. Zie de Google Maps kaart voor details.

Downloads: Wandelfolder

maandag 24 november 2025

Groede: De Sluiswachter en Hof van Scheerens

Aan natuurplas De Blikken nabij het Zeeuwse Groede, gemeente Sluis staan twee vogelkijkhutten, vogelkijkhut De Sluiswachter en vogelkijkhut Hof van Scheerens.


Vogelkijkhut De Sluiswachter in natuurgebied De Blikken in Groede, gem. Sluis

Natuurplas De Blikken is het weilandreservaat van 45 ha met een aantal waterplassen waar het waterpeil varieert van kniehoogte tot aan je middel. Vanuit de vogelkijkhutten zijn in het voorjaar veel doortrekkende steltlopers te zien als de Groenpootruiter, Bosruiter en Overloper. In de wintermaanden zitten er grote aantallen Brandganzen, Kolganzen en Smienten. Zeldzamere soorten die er regelmatig zitten zijn Steltkluut, Dwergmeeuw en Geoorde fuut. Het gebied wordt beheerd door Het Zeeuwse Landschap.

Het gebied heeft grotendeels zijn huidige vorm gekregen die het in 1583 had, toen het gebied bewust werd geïnundeerd tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Door de eb- en vloedbeweging ontstond een reliëfrijk landschap, doorsneden met kreken. Na de vrede van Munster in 1648 werd het gebied geleidelijk weer in cultuur gebracht. De plas ligt aan De Reep, een zijtak van Nieuwkerksche Kreek, die geliefd is door sportvissers.


Locatie: Vogelkijkhut De Sluiswachter in natuurgebied De Blikken in Groede, gem. Sluis



Vogelkijkhut Hof van Scheerens in natuurgebied De Blikken in Groede, gem. Sluis



Locatie: Vogelkijkhut Hof van Scheerens in natuurgebied De Blikken in Groede, gem. Sluis

Parkeren kan aan de Ringdijk 4503, 4503 GS Groede

woensdag 19 november 2025

Burgh-Haamstede: Plompe Toren van Koudekerke

De Plompe Toren (ook wel Plompetoren) is een kerktoren aan de Oosterschelde, een paar kilometer ten zuiden van Burgh-Haamstede. De toren (23 meter hoog) is het enige restant van Koudekerke, een inmiddels in de Oosterschelde verdwenen dorp op Schouwen-Duiveland. De toren staat net binnendijks en in het dijklichaam: in de binnen glooiing van de Oosterscheldedijk is een uitholling rond de voet gemaakt. De Plompe Toren trekt vanwege de bijzondere plek die hij in het landschap inneemt veel bezoekers.


Plompe Toren van het voormalige Koudekerke, Burgh-Haamstede

In 1468 kocht Lodewijk van Gruuthu(u)se het ambacht "Coudekerk". Hij bouwde een nieuwe kerk, omdat de oude rond 1400 in verval was geraakt. De Schelde verlegde zijn loop noordwaarts ten koste van het zuidelijk deel van Schouwen. In 1581 werd de dijk langs de Plompe Toren als inlaagdijk dwars door het dorp aangelegd. Mensen verlieten het dorp en in 1583 sloopte men de kerk, maar de toren bleef staan. Deze diende als baken voor de scheepvaart op de rivier. Alle schepen die naar Antwerpen voeren, zeilden hier langs. De Westerschelde was toen nog niet bevaarbaar.

In het begin van de 20e eeuw stonden er nog een paar woningen rond de toren, die toen tot ruïne vervallen was. Het verhaal gaat dat er kauwen (of kraaien) in de toren nestelden, waar men overlast van had. Er kwam dan ook een voorstel om de toren maar te slopen, zodat deze overlast van de vogels verleden tijd zou zijn. Echter, op initiatief van jonkheer C. A. van Citters, burgemeester van het dorp Noordgouwe, vond er in 1935 een restauratie plaats. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden op last van de Duitse bezetter bijna alle woningen rond de toren gesloopt en liep de toren nogal wat schade op.

In 1962 volgde restauratie. In 1974 liet de stad Zierikzee de buitenkant van de toren herstellen. Later kwam de toren in beheer van de stichting Het Zeeuwse Landschap. De Stichting Renesse, die op Schouwen-Duiveland meerdere monumenten bezit, werd eigenaar. Sinds 1997 is de Vereniging Natuurmonumenten de exploitant. Eind 2019, begin 2020 is de buitenzijde van de toren gerestaureerd. De voegen zijn vernieuwd met kalk metselmortel en verweerde stenen zijn vervangen.


Parkeren langs de Oosterschelde: Koudekerkseweg 12, 4328 NP Burgh-Haamstede (ZL)

De Plompe Toren is onbemand en elke dag gratis te bekimmen van 09:00 - 18:00 uur. Op weg naar boven beleef je de geschiedenis van Koudekerke. Aan het einde van de klim wacht op 23 m hoogte als beloning een prachtig uitzicht over de omringende karrevelden en inlagen.


Locatie: Plompe Toren aan de Oosterschelde, Burgh-Haamstede

dinsdag 4 november 2025

Mook: Uitkijktoren Mookerschans

Op de Mookerheide nabij staat op een stuwwal uit de ijstijd een piramidevormige uitkijktoren. De Mookerheide is een bos- en heidegebied ten oosten van Mook in de gemeente Mook en Middelaar in het noorden van de Nederlandse provincie Limburg. De heide en de omgeving van Mook waren zowel in de Tachtigjarige Oorlog als in de Tweede Wereldoorlog het toneel van krijgsgeweld. Bij de gevechten vielen veel slachtoffers. Het natuurgebied is sinds 1985 in beheer bij Natuurmonumenten.


Uitkijktoren op de Mookerschans - Mookerheide

De toren zelf is 20 meter hoog, maar het bovenste uitkijkplatform bevindt zich op een hoogte van 16 meter boven de grond. De vier houten palen lopen taps toe en komen in de top bij elkaar. Via een smalle, stalen wenteltrap in het midden van het uitzichtpunt kom je uit bij het brede houten uitkijkplatform. Op de heide zingt de roodborsttapuit vanaf een boomtop zijn lied. En als ’s avonds de menselijke bezoekers verdwenen zijn, komt de nachtzwaluw tevoorschijn en laat zijn sonore geluid horen. In de bossen op de Mookerheide kun je onder andere luisteren en speuren naar verschillende spechtensoorten en de boomklever.


Infobord Mookerschans

Van 1999 tot 2003 werden de Gerarda molen, molen de Reus en de Rust na arbeid grondig gerestaureerd. Drie beeldbepalende bouwwerken in de gemeente Gennep. Het werk werd deskundig uitgevoerd door molenbouwer Beijk uit Afferden (L). Het bestuur van de Molenstichting werkt al 20 jaar tot volle tevredenheid samen met eerst Harrie en sinds enkele jaren met zijn opvolger, zoon Max Beijk. In goed overleg worden de onderhoudswerken gepland en uitgevoerd. Dankzij de firma Beijk en haar vakkundige medewerkers staan de molens in Gennep er prachtig bij.

Wandelroute: Twee Schansenroute, Mookerheide


Locatie: Uitkijktoren op de Mookerschans - Mookerheide

Dichtsbijzijnde parkeergelegenheid: aan de weg Zandsteeg, voor Stichting Support Stotteren, Zandsteeg 15, 6585 KJ Mook, op ongeveer tien minuten rijden van Nijmegen.



Bezoek aan Natuurmonumenten niet langer gratis: betaald parkeren bij Landgoed Mookerheide

Vanaf halverwege januari is het gedaan met gratis parkeren bij Landgoed Mookerheide. Beheerder Natuurmonumenten gaat dan parkeergeld hanteren voor bezoekers. Het is niet de eerste plek waar Natuurmonumenten dit doet, bij de Sint-Pietersberg in Maastricht geldt al betaald parkeren.

Het is volgens woordvoerder Manon Veldhuis van Natuurmonumenten de toekomst binnen Natuurmonumenten. In Maastricht, en vanaf januari ook in Mookerheide, betaal je 2 euro per uur, met een maximum van 8 euro. "Het geld wordt gebruikt voor de kosten voor natuur- en cultuurbeheer en behoud", zegt Veldhuis. Mensen die al een lidmaatschap hebben, parkeren wel gratis omdat ze bijdragen via de contributie.

Werkzaamheden
De werkzaamheden zijn reeds gestart en zouden in december afgerond zijn. "De parkeerplaats blijft gewoon open, bezoekers hebben er dus geen last van", laat Natuurmonumenten weten. Na de werkzaamheden zouden er ongeveer 115 parkeerplaatsen zijn. Ook voor gehandicapten en elektrische auto's zijn er plaatsen voorzien.

Vrijwilligers
Om de overgang naar betalend parkeren vlot te doen verlopen, zijn er vrijwilligers ingeschakeld die in het begin zullen helpen. Stadsbosbeheer en Stichting Limburgs Landschap laten weten voorlopig niet te volgen met deze trend.

Bron: L1 Nieuws.nl

dinsdag 7 oktober 2025

Elst: Vogelkijkscherm en heuvel Het Waterrijk

Aan weerszijde van de A325 op grondgebied van het Gelderse Elst, tussen Arnhem en Nijmegen liggen twee Waterrijk natuurgebieden. Aan de westzijde "Waterrijk West" en aan de oostzijde "Waterrijk Oost". Op waterpark oost kun je vogelsspotten en fotograferen vanaf het slingerende vlonderpat, dat aan weerszijde begroeid is met riet. Daar kun je van dichtbij vogels fotograferen. Aan de oostzijde staat een Vogelkijkscherm, die uitzicht biedt over het moeraswater. Hoewel dit artikel verwijst naar "Vogelkijkscherm Het Waterrijk-Oost" gaat het artikel toch voornamelijk over het westelijke Waterrijk.


Vogelkijkscherm Het Waterrijk-Oost

Om te voorkomen dat Arnhem en Nijmegen aan elkaar zouden groeien werd tussen de twee steden Park Lingezegen aangelegd, met twee waterparken. Het vormt een natuurgebied 17 vierkante kilometer. Het in 2019 aangelegde rietmoeras Waterrijk-West bij Arnhem springt eruit. Een heerlijk gebied voor vogelaars en vogelfotografen die baardmannetjes, blauwborsten, lepelaars, watersnippen of zilverreigers van dichtbij op de plaat willen zetten.

In 2019 werden Waterrijk-Oost en Waterrijk-West officieel geopend. Waterrijk-Oost heeft struiken en bossen en een rietmoeras dat niet toegankelijk is. Er lopen alleen paden langs de randen, waar wel een vogelkijkscherm is geplaatst. Waterrijk-West is een rietmoeras dat wel toegankelijk is met wandelpaden die het riet doorkruisen. Waterrijk-Oost is zeker ook een bezoek waard met een mooie vogelkijkscherm bij een schelpeneilandje dat veel vogels trekt. Maar vooral Waterrijk-West werd het afgelopen jaar een trekpleister voor vogelfotografen.

Zigzaggen door het riet
Wat meteen opvalt in Waterrijk-West zijn de prachtig verhoogde houten vlonderpaden die zigzaggen door het riet. Ideaal om de rietvogels te vinden. De mix van open plassen, sloten, slikrandjes en rietvelden trekt heel veel vogels aan. Het rietmoeras wordt doorkruist door talloze wandelpaden en via uitkijkplateaus, leuke bruggetjes, een uitzichtbult en houten vlonderpaden krijg je steeds mooie inkijkjes op het water en over het riet. Het mooie is dat je de vogels, ondanks het feit dat er geen enkele vogelkijkhut in het gebied staat, regelmatig van heel dichtbij te zien krijgt en dus ook mooi van dichtbij kunt fotograferen.


Houten vlonderpaden door Waterrijk-West

Ondanks de openheid van Waterrijk-West moet je voor de echte rietvogels nog steeds goed je best doen. Maar de dichtheid aan blauwborsten, rietzangers, baardmannetjes, kleine karekieten en rietgorzen is zo groot dat je ze bijna niet kunt missen. Zeker in het voorjaar als ze luid van zich laten horen.

Er zitten zoveel blauwborsten in het gebied, dat je ze in het voorjaar bijna gegarandeerd in de kijker krijgt. Wie nog nooit een blauwborst heeft gezien maakt hier een heel goede kans. Zelf vind ik ook de reigers en lepelaars in het gebied heel leuk om te observeren. Ook leuk zijn de lepelaars die hier met hun jongen komen foerageren vanuit natuurgebied de Blauwe Kamer, waar ze broeden. Soms zijn er dan meer dan 80 lepelaars in het gebied. Ze zijn niet alleen erg fotogeniek, maar je ontdekt bij goed kijken ook nog wel eens wat nieuws.

Wat de populariteit van Waterrijk-West nog verder heeft vergroot zijn de vele steltlopers die tijdens de vogeltrek in voor- en najaar in het rietmoeras neerstrijken. Het rijtje steltlopers dat alleen al in 2024 is gezien is lang: kemphaan, grutto, kluut, wulp, regenwulp, bontbekplevier, bosruiter, zwarte ruiter, groenpootruiter, tureluur, oeverloper, witgat, watersnip, bokje en bonte strandloper. Ook de zeldzaamheden zoals de steltkluut of de Temmincks strandloper. In 2024 trokken een gestreepte strandloper en een zwarte ibis veel bekijks, maar ook uitzonderlijk veel watersnippen.

Hoe kun je er komen?
Waterrijk-West ligt tussen Arnhem en Elst aan de westzijde van de A325, ingeklemd tussen de Linge en Rijkerswoerdse Plassen. Het gebied is gemakkelijk bereikbaar per openbaar vervoer. De bushalte ‘Park Lingezegen, Elst’ ligt direct naast het gebied. Met buslijn 14 ben je er vanuit Station Arnhem Centraal binnen een half uur en vanuit Station Nijmegen Centraal in ongeveer 40 minuten.


Locatie: Uitkijkheuvel het Waterrijk-Oost, Elst

Ook met de fiets is Waterrijk-West uitstekend bereikbaar. Vanuit Station Arnhem Centraal is het ongeveer 7 kilometer fietsen. Nog dichterbij ligt Station Arnhem-Zuid van waaruit het ongeveer 2,5 kilometer lopen/fietsen is naar Waterrijk-West. Door het hart van Waterrijk-West loopt een fietspad (Waterrijksepad) dus je kunt het gebied prima deels met de fiets verkennen.

Kom je met eigen vervoer dan is de beste parkeerplaats die aan de zuidkant van Waterrijk-West (adres: 1e Weteringsewal, Elst). Vanuit die parkeerplaats kun je een mooie rondwandeling van ongeveer 3,5 km door het hele gebied maken.


Locatie: Vogelkijkscherm Het Waterrijk-Oost, Elst

Een bezoek aan Waterrijk-West is gemakkelijk te combineren met een bezoek aan Waterrijk-Oost dat aan de andere kant van de snelweg A325 ligt en waar je via een brug over de snelweg vrij snel kunt komen.

Op mijnvogelroutes zie je hoe je er kunt komen.