donderdag 7 augustus 2025

Waar vind ik een vogelkijkhut?

Als vogelliefhebber wil je wel graag weten waar je het best vogels kunt spotten zonder ze te verjagen. Voor de fotografen is het nog eens zaak om zo dicht mogelijk bij de te fotograferen vogels te komen. Een lange telelens heeft immers ook z'n beperkingen. Kleine vogeltjes dicht bijhalen en ook nog een mooie scherpe tekeningen in de beelden verkrijgen kan enkel met hele grote, maar ook hele duren telelenzen.

In Nederland en België steeds meer vogelkijkhutten en vogelkijkwanden gebouwd. Een groot deel daarvan worden beheerd door het Nederlandse Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, provinciale Landschapsbeheer organisaties, gemeenten en plaatselijke natuurverenigingen. In België verzorgen Natuurpunt en de Provinciale natuur domeinen voor een groot deel het exploiteren van de kijkhutten.

Op vogel-spotter.blogspot.com worden de vogelsoorten beschreven. Dit om beide blogs overzichtelijk te houden. Op dit blog worden vogelkijkhutten geschreven, met de locatie en de vogelsoorten die daar voorkomen.





Index Vogelkijkhutten en vogelspot locaties: (stand: 140 locaties)
Afferden: Uitkijktoren (Ned) Marker Wadden: Vogelkijkhut Duikeend (Ned)
Antwerpen: Vogelkijkhut Hut van Paul Blokkersdijk (Bel) Markiezaatsmeer: Kijkhut en toren (Ned)
Arendonk: Kijkhut 'de Vogelaar' (Bel) Middelbeers: Landschotse Heide (Ned) + video
Arendonk: Uitkijktoren aan Vallei van de Wamp (Bel) Moergestel: Kijktoren Reuselhoeve (Ned)
Arendonk: Vogelkijkplatform aan De Brakeleer (Ned) Mol-Sluis: Uitkijkheuvel Schansheide (Bel) + video
Averbode: Vogelkijkhut Munninckxgoor (Bel) Naardermeer: Kijkscherm Kleiplas (Ned)
Bakel: Vogelkijkwand Stippelberg (Ned) Nederweert: Kijkhut Weerterbos (Ned)
Balen-Hulsen: Uitkijktoren Straalmolen (Bel) + video Nederweert-eind: Kijkhut De Banen (Ned)
Balen-Hulsen: Vogelkijkhut Griesbroek (Bel) + video Olen en Langendonk: Vogeluitkijkpunt Olens Broek (Bel)
Balen-Scheps: Vogelkijkwand Scheps (Bel) + video Oostvaardersplassen: De Kluut en Zeearend (Ned)
Beerse: Vogelkijkhutten Natuurgebied Eksterheide (Bel) Ospel: Vogelkijkhut en Uitkijktoren 'De Groote Peel' (Ned)
Bergeijk: Uitkijktoren voormalige visvijver Liskes (Ned) Oudega: Romsicht - Alde Feanen (Ned)
Bergeijk: De Plateaux (Ned) Oud-Heverlee - Blanden: Uitkijktoren De Torenvalk (Bel)
Best: Vogelkijkhut aan de Ecozone (Ned) + video Oud-Heverlee: Kijkhut Grote Bron en Roerdomp (Bel)
Beveren-Leie: kijkhut Zavelput Oud-Heverlee: Uitkijktoren Dijlevallei (Bel)
Biesbosch: Maltha-Spieringpolder (Ned) Oud-Heverlee: Vogelkijkhut aan de Koebrug (Bel)
Biezenmortel: Kijkwand De Leemputten (Ned) Oud-Turnhout: Uitkijktoren en kijkhut De Liereman (Bel) + video
Biezenmortel: Uitkijkpunt Steenfabriek d’n Oven (Ned) Peize: Uitkijktoren De Onlanden (Ned)
Boxtel: Tour de Frans toren, Banisveld (Ned) + video Pelt: Kijkhut aan de Provincievijver Hageven (Bel) + video
Brakel: Uitkijktoren Zwalmvallei (Bel) Pelt: Uitkijkpunt Hageven aan de Dommel (Bel)
Bree: Mariahof - De Luysen (Bel) Piaam: Vogelkijkhut De Ral (Ned)
Chaam: Kijkscherm Bleeke Heide (Ned) Postel: Langelinneput en Ronde Put (Bel) + video
De Lutte: kijkhut arboretum Poort-Bulten (Ned) Ravels: Kesseven en Klotgoor (Bel)
Den Oever: Waddenzee vogelkijktoren (Ned) Ravels: Kijkwand Flaasheide (Bel)
Dessel: Sas4 uitkijktoren (Bel) Ravels: Kijkwand Litse Heide (Bel)
Dessel: Vogelkijkwand Goorvijver (Bel) + video Retie: Kattesteertvijver, Prinsenpark (Bel) + video
Diessens Broek: Kijktoren (Ned) Retie: Kleine Hooibeekvijver, Prinsenpark (Bel) + video
Diksmuide: De Blankaart (Bel) Reusel: Vogelkijkhut 'De Kiekaste' op De Moeren (Ned)
Dollard: De Kiekkaaste (Ned) Reusel: Het Goorven (Ned)
Drie: Wildkijkhut Wildarena Witte Hoogt (Ned) Reusel: Kijktoren Outdoor Park (Ned)
Emmen: Kijkhut Bargerveen (Ned) Reusel: Vogelkijkwand op Natuurgebied 't Beleven (Ned)
Esbeek / Lage Mierde: Flaes toren - 'De Utrecht' (Ned) Riethoven: Uitkijktoren Einderheide (Ned)
Fochteloërveen: Uitkijktoren 'De zeven' (Ned) Rijsbergen: Vogelkijkhut De Flesch (Ned)
Goeree Overflakkee: Kijkscherm Volgerland (Ned) Sint-Lenaarts: Vogelkijkwand De Leeuwerk (Bel)
Goirle: Vogelkijkhut 't Abts Moer op de Regte Heide (Ned) Sint-Lenaarts: Kijkhut Natuurgebied Hoofsweer (Ned)
Goirle: Natuurpoort Roovertsche Leij (Ned) Sint-Oedenrode: Kijktoren Rond door Recht (Ned)
Graauw: Land van Saeftinghe (Ned) Sleeuwijk: Hollandse Waterlinie (Ned)
Halsteren: Uitzichttoren Pompejus (Ned) Soerendonk: Kijkhut 'How ut Moi' (Ned)
Hapert: Mariatoren, Kempisch Bedrijvenpark (Ned) Someren: Kijkhut Keelven (Ned)
Hapert: Vogelkijkscherm Waterpark Groote Beerze (Ned) + video Someren: Kijkhut 'Laat ut zo' (Ned)
Harelbeke: Kijkhut De Gavers (Bel) (Bel) Spa: Tour Jean Valière toren (Bel)
Haringvliet: Vogelobservatorium Bliek (Ned) Spoordonk: Vogelkijkwand Kattenbergs Broek (Ned)
Heeswijk-Dinther: Uitkijktoren De Heeskijk (Ned) Sprang-Capelle: De Dullaard (Ned)
Heeze: kijkhut De Plaetse, Strabrechtse Heide (Ned) Steenbergen: Vogelkijkhut Roode Weel (Ned)
Herkenbosch: Uitkijktoren de Meinweg (Ned) Stevensweert: Uitkijktoren Molenplas (Ned)
Hertogenbosch: De Moerputten (Ned) Stokkum (Gld): Uitkijktoren Hulzenberg (Ned)
Hijken: Vogelkijkhut Diependal (Ned) Swartbroek: Kijkwand 'De Krang' (Ned)
Hilvarenbeek: Rovertse Heide (Ned) Terneuzen: Kijkwand Margarethapolder (Ned)
Hoboken: Kijkpunten Hobokense Polder (Bel) Tielen: Nog geen vogelkijkhut in de Calievalleii (Bel)
Hoek van Holland, Uitkijktoren bij Museum iCOON (Ned) Tiengemeten: Uitkijktoren in het Haringvliet (Ned)
Hoogeloon: Kijkpost Kleine Beerze (Ned) Tilburg: Kempentoren, Spoorpark (Ned)
Ieper: Vogelkijkhut aan de Verdronken Weiden (Bel) Tilburg: Leikeven Huis ter Heide (Ned)
Kalmthout: Brandtoren Kalmthoutse Heide (Bel) Tilburg: Uitkijktoren De Nieuwe Herdgang (Ned)
Kalmthout: Kijktoren en kijkplatform Stappersven (Bel) Turnhout: Kijkplatform Turnhouts Vennengebied (Bel)
Kinrooi: Vogelkijkhut Zig (Bel) Turnhout: Uitkijktoren 'Bels Lijntje' (Bel) + video
Kootwijkerzand: De Zandloper (Ned) Turnhout-Winkel: Vogelkijkhut Winkelsbroek (Bel) + video
Krimpen aan de Lek: Uitkijktoren De Beverbrug (Ned) Valkenswaard: Tongelreep beekdal (Ned)
Laag-Soeren: Observatiehut De Elsberg Veluwezoom (Bel) Valkenswaard: Uitkijktoren Egelven (Ned)
Laakdal Trichelhoek: Vogelkijkhut 'T Laak (Bel) Vlieland: Vogelkijkhut Kroon’s Polders (Ned)
Lage Mierde - Esbeek: Flaestoren (Ned) + video Volkel: Vogelkijkhut BillyBird Hemelrijk (Ned)
Lage Mierde: Kijkwand Wellenseind (Ned) Vragender: Uitkijktoren Vragenderveen (Ned)
Lauwersmeer: Jaap Deensgat (Ned) Weert: Kijktoren Weerterbos (Ned) UPDATE
Lichtaart: Vogelkijkhut aan de Snepkensvijver (Bel) Willebroek: Kijkhut Biezenweiden (Bel)
Lichtaart: Vogeltkijkhut aan het Zwart Water (Bel) Winkel (Turnhout): Vogelkijkhut Winkelsbroek (Bel)
Liempde: kijktoren 't Meulke' (Ned) Wintelre: Kijkplatform Grootmeer (Ned)
Lier-Koningshooikt: Vogelkijkhut Hut van Jut (Bel) Winterswijk-Meddo: Vogelkijkhut Groenlose Slinge (Ned)
Lommel-Sahara: Uitkijktoren De Reus van Bosland (Bel) Zeewolde: Tuurtoren Stille Vallei (Ned)
Losser: vogelkijkhut Oelemars (Ned) Zoutleeuw: Het Vinne (Bel)
Lunteren: Uitkijktoren De Hessenhut (Ned) Zuid-Kennemerland: Nationaal Park (Ned)
Marker Wadden: Uitkijkhut Steltloper (Ned) Zwartsluis: Vogelkijkhut De Olde Maten (Ned)

Tielen: Nog geen vogelkijkhut in de Calievallei

In de Calievallei op het grondgebied van het Belgische Kasterlee bevindt zich nog geen vogelkijkhut. Het natuurgebied maakt deel uit van het Lage Rielen en Rielenbroek (Gemeente Kasterlee), en De Balderij en Winkelsbroek (Gemeente Turnhout). Het is een gebied met vochtige hooilanden, heischrale vegetaties en moerasbossen, beïnvloed door de Grote en Kleine Caliebeek. Je kunt er wandelen over verharde en onverharde paden, en honden zijn aangelijnd toegestaan. Momenteel wordt er een groot natuurherstel uitgevoerd.


Informatiebord Calievallei, Tielen-Kasterlee
Plannen bouw vogelkijkhut opgeschort
De vogelkijkhut maakt deel uit van een groter herinrichtingsproject van het Agentschap voor Natuur en Bos om het waardevolle natuurgebied te versterken. De vogelkijkhut wordt strategisch geplaatst om bezoekers een uitstekend uitzicht te bieden op de recent herstelde moerassen en vijvers in de vallei. Vanuit de hut kun je straks in alle rust vogels observeren zonder ze te verstoren. Wat kun je er spotten? Verschillende eendensoorten zoals wintertaling en slobeend. Steltlopers die in de modderige oevers naar voedsel zoeken. Roofvogels die boven het gebied jagen. Met een beetje geluk kun je zelfs de ijsvogel spotten of de sporen van een bever vinden.

Omdat er niet veel actueels op internet te vinden is besloot ik om (donderdag 7 aug. 2025) op de fiets naar de Calievallei te rijden. De vogelkijkhut en de uitkijktoren staan er nog altijd niet, wel een bord waar de locatie wordt aangeduid. Die kijkhut zou klaar moeten zijn volgen veel internet bronnen, zelfs op de interactieve kaart van het Agentschap voor Natuur en Bos staat de kijkhut aangegeven. Nu blijkt dat het Agentschap voor Natuur en Bos de benodigde omgevingsvergunning voor de herinriching van het natuurgebied nog niet heeft, en dat kan nog even duren. Mogelijk heeft de plaatselijke visclub protest aangetekend. Zij hebben en jaar geleden nog groot onderhoud gepleegd aan hun visvijver, kosten € 90.000,--. Toen dat klaar was, kregen ze van de gemeente het bericht dat ze moeste vertrekken, terwijl de grond particulier bezit is. Een tegemoetkoming in de kosten zit er niet in, volgens een van de uitbaters van de visvijver De Weerhaak - Balderij, die ik daar sprak.

Intussen wordt er flink gewerkt in het gebied. Een groot aantal bomen zijn al gerooid. Agentschap voor Natuur en Bos: "De werken zijn grotendeels uitgevoerd. De aanleg van vlonderpaden, kijktoren, wilgenteenvlechtwerk en wandelbruggen is tot onze spijt voor onbepaalde tijd uitgesteld. Voor de betreffende werken is weliswaar een omgevingsvergunning afgeleverd maar er werd een verzoek tot vernietiging ingediend bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Het blijft uiteraard onze ambitie om de publieke toegankelijkheid van de Calievallei te verbeteren en we stellen alles in het werk om de werken zo snel als wettelijk mogelijk te realiseren", zo staat te lezen op de website van het Agentschap voor Natuur en Bos.

Het valleigebied is van oorsprong een uitgestrekt (laag-) veengebied. Naast een grote oppervlakte moerasbos met voornamelijk elzenbroek wordt het gebied ook gekenmerkt door vele vijvers en enkele hooilanden. Een deel van de vijvers zijn oude turfputten, waar veen of bagger werd gewonnen. Via het wandelknooppuntennetwerk ontdek je al het moois van het natuurgebied. De belangrijkste deelgebieden zijn Balderij, Rielenbroek en Volkers. De Calievallei vormt samen met Tielenheide, Tielenkamp en Winkelsbroek een groot aaneengesloten natuurgebied ten zuiden van Turnhout. Het gebied staat onder invloed van ijzerrijk grondwater, wat de groei van bepaalde planten zoals waterviolier en dotterbloem bevordert.


Een video wordt hier te zijner tijd toegevoegd.

De Calievallei maakt deel uit van een uitgestrekt natuurgebied tussen Zevendonk en Tielen (750 hectare). In de vallei vind je vooral elzenbroekbossen, wilgenstruwelen en vijvers, afgewisseld met rietland, ruigten en enkele soortenrijke graslanden. Planten zoals waterviolier, grote boterbloem, waterdrieblad en dotterbloem danken hun voorkomen hieraan. De uitgestrekte broekbossen vormen een echte wildernis; meer dan 100 hectare in de vallei ontwikkelt zich al enkele decennia spontaan, zonder ingrepen van de mens. Ze vormen het leefgebied van vele nachtvlinders, paddenstoelen, … en meer opvallende soorten zoals kleine bonte specht, goudvink, havik en houtsnip. Het gebied herbergt één van de grootste populaties kleine ijsvogelvlinder van de regio. Langs de vijvers maak je kans op waarnemingen van ijsvogel, wintertaling, glassnijder, smaragdlibel, oeverlibel, … en recentelijk ook bever.

Het gebied is één van de grootste veengebieden van de provincie Antwerpen. Permanent hoge waterstanden zijn essentieel voor het duurzame voortbestaan. De Grote Calie, Kleine Calie en Echelsgracht, de waterlopen in de vallei, zijn eeuwen terug gegraven om het gebied te draineren.

In 2023 zijn een twintigtal vijvers heringericht. Deze ontwikkelen deels spontaan tot bos, deels tot open moeraszones. Centraal in het gebied is een open vijvergebied van 6 hectare hersteld en natuurvriendelijk ingericht. De aanleg van vlonderpaden, bruggetjes, een vogelkijkhut en een uitkijktoren zijn gerealiseerd in 2025. In de tweede helft van 2025 moet de herinrichting van tien vijvers klaar zijn. Hiervan worden zes vijvers gedempt zodat ze spontaan kunnen ontwikkelen tot broekbossen. De andere vier worden heringericht om ze te laten ontwikkelen tot open water- en oeverpartijen


Wandelkaart Calievallei, Tielen-Kasterlee


Aan de bovenste uiteinde van de blauwe lijn de (geplande) uitkijktoren en vogelkijkhut in Calievallei (onderste uiteinde van de blauwe lijn), Tielen.
Het linker deel op deze kaart is wazig gemaakt om het militaire oefenterrein af te schermen.

Hoe bereik je de vogelkijkhut?
Parkeren: Balderij 2460 Kasterlee, België - 51.259592, 4.916570 (zie wandelkaart).

vrijdag 1 augustus 2025

Laag-Soeren: Observatiehut Elsberg Veluwezoom

Observatiehut De Elsberg in Nationaal Park Veluwezoom nabij het Gelderse Laag-Soeren (Gem. Rheden) is alleen nog te voet of per fiets bereikbaar. Vanaf 1 juli 2025 is de Schaapsallee richting De Elsberg permanent afgesloten. Ga naar parkeerplaats De Plaghak, aan de Schaapsallee 1, 6957 DL Laag-Soeren en wandel of fiets naar observatiepost De Elsberg. Op 3.8 kilometer bevindt zich de oberservatiepost.


Observatiehut De Elsberg in Nationaal Park Veluwezoom

De gemeente Rheden heeft de Schaapsallee richting observatiehut De Elsberg permanent afgesloten voor gemotoriseerd verkeer. De Schaapsallee, vanaf parkeerplaats de Plaghak, is al sinds 1 juli alleen nog bereikbaar voor fietsers en wandelaars. Hierdoor komt ook de parkeerplaats De Lange Juffer ook te vervallen. In een persbericht laat Natuurmonumenten weten daar erg blij mee te zijn: "De populariteit van de Veluwezoom is de afgelopen jaren flink toegenomen. Dit leidt tot veel bezoekers en auto’s in het gebied, wat ook zorgt voor verstoring van de natuur. Ook tijdens de bronst ligt de druk op het gebied hoog, vooral bij observatiehut De Elsberg. De Schaapsallee is een weg naar wildobservatiepost De Elsberg, in het hart van Nationaal Park Veluwezoom. Ook bevindt De Elsberg zich in een rustgebied met zeer verstoringsgevoelige soorten. We willen dat iedereen nu en later ook onze kinderen, van de Veluwezoom kan blijven genieten. Ook moet het voor inwoners rondom het gebied, ondanks de drukte, een fijne plek blijven om te wonen."

De natuurorganisatie vindt het wel belangrijk dat bezoekers die minder goed ter been zijn ook de kans krijgen om wild te spotten. Natuurmonumenten: "Voor deze bezoekers is er het zigzagpad met uitzicht over de heide richting de Posbank en er is observatiepost Herikhuizen met kans op het spotten van wild. Voor de avontuurlijke wandelaars is het startpunt van de bronstroute verplaatst naar Paviljoen de Posbank."

In de schemer verzamelen zich hier edelherten, reeën en wilde zwijnen. Ook vossen, dassen en boommarters komen om voedsel te zoeken. De post op de Elsberg biedt van half september tot half oktober uitzicht op edelherten die zich hier voor de bronst verzamelen.

Nationaal Park Veluwezoom telt ruim 5.000 hectare en is onderdeel van de Veluwe, een groot, aaneengesloten natuurgebied. Je vindt hier haast ongerepte natuur met bossen, heidevelden, zandverstuivingen en landgoederen. Kenmerkend voor Veluwezoom is het reliëf. Nergens anders op de Veluwe vind je zoveel heuvels en heb je zo’n mooi uitzicht. Op de Posbank bijvoorbeeld kun je bij mooi weer tot in Duitsland kijken.



Wandelroutes: Observatiehut De Elsberg in Nationaal Park Veluwezoom


Fietsroute: Observatiehut De Elsberg in Nationaal Park Veluwezoom

Parkeren: Parkeerplaats De Plaghak, Schaapsallee 1, 6957 DL Laag-Soeren.

woensdag 30 juli 2025

Sint-Lenaarts: Kijkhut Natuurgebied Hoofsweer

Aan de zuidkant van het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten op grondgebied van het Belgische Sint-Lenaarts, gemeente Brecht ligt het natuurgebied Kooldries en Hoofsweer. Aan de voormalige kleiputten - waar de grondstoffen werden opgegraven de baksteen fabrieken in de regio - is een vogelijkhut gerealiseerd. Een bezoekt aan Natuurgebied Kooldries en Hoofsweer in Sint-Lenaarts is pas geslaagd als je de vogelkijkhut hebt aangedaan. Neem zeker de tijd om vogels te spotten dankzij de vogelkijkwand aan de grootste van de 17 kleiputten.


Vogelkijkhut Hoofsweer, Natuurgebied Kooldries - Sint-Lenaarts (Brecht)

De Kooldries meet 17 hectare en het Hoofsweer meet 30 ha. Kooldries kwam in beheer bij Natuurpunt en Hoofsweer bij het Agentschap Natuur en Bos. Uiteindelijk werden deze gebieden samengevoegd, maar het beheer bleef in handen van voornoemde organisaties. Dit gebied is een restant van de vroegere steenfabrieken. Tijdens het graven van het Kempisch Kanaal in de negentiende eeuw stootte men in de streek op omvangrijke kleilagen. Onmiddellijk naast het kanaal ontstonden er talrijke steenfabrieken, die van de klei gebruik maakten. Zij lieten vele kleiputten in het landschap achter.


Een video wordt hier spoedig toegevoegd.

De ligging naast het kanaal creëert een wisselwerking tussen het uitdrogen en vernatten van de onderliggende kleilaag. Dit zorgt voor een unieke fauna en flora. Een verscheidenheid aan planten waaronder de zeldzame ronde zonnedauw, libellen en vlinders en vele vogelsoorten die je kan bewonderen aan de kleiputten. Het gebied is enkel toegankelijk voor wandelaars en honden moeten aan de leiband blijven.

In de Kooldries komen zeven soorten amfibieën voor: bruine en groene kikker, pad en vier soorten watersalamanders. In sommige vijvers, waar vissen zwemmen, tref je weinig of geen salamanders aan, in andere zijn ze talrijk. De grootste en ook zeldzaamste is de kamsalamander, die hier in drie vijvers rondzwemt. Poelen en vijvers zijn van levensbelang voor amfibieën. In het water komen veel kleine waterdiertjes voor die als voedsel dienen. In de paartijd zetten de amfibieën hun eitjes af in het water, veelal verscholen tussen de vegetatie. Om een populatie gezond te houden is een uitwisseling van dieren uit verschillende waterpartijen noodzakelijk. In heel Vlaanderen werkt Natuurpunt aan de bescherming van waterrijke gebieden om de overlevingskansen van amfibieën te vergroten.

Waarnemingen.be meldt soorten als: Aalscholver, Blauwe Reiger, Brilduiker, Dodaars, Fuut, Geoorde Fuut, Grote Canadese Gans, Grote Zaagbek, Grote Zilverreiger, Kleine Zilverreiger, Knobbelzwaan, Kolgans, Kuifeend, Meerkoet, Nonnetje, Ooievaar, Pijlstaart, Purperreiger, Roerdomp, Slobeend, Smient, Visarend, Wilde Zwaan, Wintertaling, Witgat, Witoogeend, Zomertaling en Zwarte Zwaan.

Start de wandeling bij Taverne Cuvée Hoeve. Het zijn avontuurlijke wandelroutes waarvan de paden niet verhard zijn. Het is dan ook raadzaam om goed wandelschoeisel aan te trekken en bij slecht weer laarzen.


Wandelen in Kooldries en Hoofsweer. tartpunten: Kooldries, Boudewijnstraat, 2020 Sint-Lenaarts Sint-Lenaarts, België.

Kooldries Wandeling 3.33km. Gemiddeld 50 minuten wandeltijd
Hoofsweer Wandeling 3.48km Gemiddeld 50 minuten wandeltijd


Locatie: Vogelkijkhut Hoofsweer, Natuurgebied Kooldries - Brecht

Sint-Lenaarts: Vogelkijkwand De Leeuwerk

Het domein ‘De Leeuwerk’ in het Belgische Sint-Lenaarts is een 19 hectare groot gebied en werd door de gemeente Brecht in 1980 aangekocht. Het landschap toont de overblijfselen van de kleiputten die verwijzen naar de steenbakkerij geschiedenis van Sint-Lenaarts. Het domein is vrij toegankelijk voor wandelaars. Ongestoord bekende en vreemde vogels observeren doe je bij de kijkwand.


Vogelkijkwand De Leeuwerk, Sint-Lenaarts

Omstreeks 1930 waren er 19 steenbakkerijen langs het kanaal Dessel-Schoten. Er werden hier dan ook massa’s klei uit de bodem gehaald. De inwoners van Sint-Lenaarts worden niet zomaar de Kleipikkers genoemd. De Leeuwerk is een 19 hectare groot gebied dat nog herinnert aan het steenbakkersverleden. De gemeente kocht het aan met de bedoeling het typische kleiputtenlandschap te borgen. De waterplassen zijn dus geen natuurlijke vennen, maar ze werden door de kleipikkers uitgegraven.


Een video wordt hier spoedig toegevoegd.


Eerst was dit zware handenarbeid, nadien werden baggermolens ingeschakeld. De waterpartijen vormen nu een mooi stukje natuur. Ze zijn een thuis voor tal van vogels en zijn rijk voorzien van vis. In domein de Leeuwerk zijn er geen bewegwijzerde wandelingen, maar er zijn wel wandelpaden aangelegd, zodat iedereen er naar hartelust de natuur kan opsnuiven.


Locatie: Vogelkijkwand De Leeuwerk, Sint-Lenaarts

Parking Domein de Leeuwerk, Groenstraat, 2960 Brecht, iets voorbij de Groenstraat 20, aangegeven door de bruine richtingwijzer.

zondag 27 juli 2025

Beerse: Vogelkijkhutten Natuurgebied Eksterheide

In dit uitgestrekt natuurgebied Eksterheide (200 hectare) in het Belgische Beerse kan je vanuit drie verschillende kijkhutten watervogels, reeën en andere dieren bewonderen. Daarnaast zijn er ook (andere) gevleugelde vrienden zoals havik, zwarte specht en het bont dikkopje (dagvlinder) aanwezig in het gebied. De ecologische waarde van de Eksterheide zal de komende jaren nog verhogen door gerichte ingrepen.


Vogelkijkhutten Natuurgebied Eksterheide - Beerse


Vogelkijkhut Eksterheide, ten zuiden van het kanaal, Beerse


Locatie: Vogelkijkhut Eksterheide, ten zuiden van het kanaal, Beerse

De Eksterheide is een uitgestrekt natuurgebied van 200 hectare aan de rand van de gemeente Beerse. Het gebied is in volle ontwikkeling: in 2009 werd het vroegere centraal gelegen private vliegveld afgebroken en werd het oorspronkelijke landschap (heide en landduinen) hersteld. De voorbije jaren werd er verder gewerkt aan het herstel van een halfopen heidelandschap, met naast natte en droge heide ook open landduinen, ondiepe vennen en heischrale graslanden. Bij dit historische landschap horen ook historische beheerders: een kudde Kempische heideschapen helpt ons dit heidelandschap in goede conditie te houden.

Rondom dit heidelandschap ligt een gordel van eiken-berkenbossen en dennenbossen, aangevuld met recente aanplantingen van jong loofhout. Die dennenbossen, aangelegd als houtplantages, vormen we nu door gerichte kappingen geleidelijk om tot een gevarieerd gemengd bos, waar veel dieren en planten zich thuis in voelen. Veel diersoorten, zoals veldkrekel, boomleeuwerik, nachtzwaluw, rugstreeppad en veenmol, reageren erg positief op de veranderingen in het natuurreservaat, en namen recent flink in aantal toe.


Vogelkijkhut Eksterheide, ten noodoosten van de Hoge Bergen, Beerse

Locatie: Vogelkijkhut Eksterheide, ten noodoosten van de Hoge Bergen, Beerse


Vogelkijkhut Eksterheide, aan de Oostmalseweg, Beerse


Locatie: Vogelkijkhut Eksterheide, aan de Oostmalseweg, Beerse


Wandelroutes: Het Ekstergoorpad (1,8 km), toegankelijk voor kinderwagens; het Duivelskuilpad (2,7 km) en het Hoge Bergenpad (4,8 km).

De beheerder van het gebied, Agentschap voor Natuur en Bos geeft geen info m.b.t. parkeerplaatsen. Parkeren van een auto kan dan ook alleen maar op plaatsen waar dit is toegestaan.

zondag 6 juli 2025

Ieper: Vogelkijkhut aan de Verdronken Weide

De Verdronken Weide in het Belgische Ieper is een 40 hectare groot natuurgebied vlakbij de West-Vlaamse stad Ieper. Het gebied omvat een diepe plas met dichtbegroeide oevers. Er zijn ook graslanden met wisselende waterstanden. Van 1992 tot 1996 werd de Verdronken Weide ingericht als een spaarbekken voor drinkwaterproductie en wachtbekken tegen wateroverlast. Het overtollige water van de Bollaertbeek kan er een tijdje rusten voordat het via de IJzer naar zee stroomt. Samen met het water uit de Dikkebus- en Zillebekevijver is de voorraad nu voldoende groot om er het hele jaar door drinkwater uit te filteren.


Zijkant Vogelkijkhut aan de Verdronken Weide

De Verdronken Weide bezit een rijke variatie aan biotopen met diep water, de ondiepe oevers die regelmatig droog vallen, de rietgordels en natte ruigte, de wilgenoevers, zowel nattere als drogere graslanden met poelen en sloten. U kunt een rondwandeling maken en er is een vogelkijkhut. Het is een mooie plek om watervogels te spotten. Ook zangers vind je hier terug. In het gebied bevindt zich een diepe plas met dicht begroeide oevers. In het gebied komen meer dan 160 vogelsoorten voor. Je kunt om het gebied heen wandelen en er is een vogelkijkhut. Vogels die je in het gebied kunt aantreffen zijn Zomertaling, Slobeend, Kleine Plevier, Rietzanger, Waterral, Bergeend, Slechtvalk, Indische Gans Grote Canadese Gans, Grote Zilverreiger, Kleine Zilverreiger en Pijlstaart.


Kaart: Vogelkijkhut Verdronken Weiden Ieper (li - onder)

Het gebied ligt dichtbij het centrum van Ieper (1 km van het centrum). Parkeren kan aan de rand van het vogelgebied of bij de sportvelden. Klik op de P in de kaart voor een routebeschrijving naar die laatste. De rondwandeling die op de kaart is aangegeven is ongeveer 3 km lang.


Locatie: Vogelkijkhut Verdronken Weiden Ieper

Parkeren kan aan de Rijselsepoort (1) of Rijselsepoort (2) of bij de sportvelden aan de Leopold III-laan.

vrijdag 4 juli 2025

Best: Vogelkijkhut aan de Ecozone

In de hoek ten noordoosten van de A2 en het Wilhelminakanaal bij het Brabantse Best, ligt de Nieuwe Heide. Als je vanaf de Boslaan of NCB-Weg in oostelijke richting de Venweg op fietst of wandelt, kom je aan de westzijde van een bedrijvenpark, met o.a. Rendac en Ecoson. Daar is een ecozone aangelegd met een koelvijver. In de noordwest hoek van die plas staat een verhoogde vogelkijkhut. De Nieuwe Heide ligt op de grens van Son en Best en is een natuurlijke verbinding tussen het bedrijventerrein en het bosgebied.


Vogelkijkhut aan de Ecozone - Best

Op de grens van Son en Best is een aantal jaren geleden een natuurlijke verbinding gemaakt tussen het bedrijventerrein en het bosgebied. Dit gebied wordt de Ecozone genoemd. In samenwerking met verschillende natuurorganisaties is de koelvijver aangepast en is er een vogelkijkhut, vleermuiskelder en ijsvogelwandje geplaatst. Vanuit de vogelkijkhut kunnen spotters verschillende vogelsoorten waarnemen. Onder meer de Grote gele kwikstaart, Tafeleend, Kuifeend, Kleine plevier, Kleine karekiet en zwaluwen leven in en rondom het gebied. Het is een beetje gek om op de achtergrond het bedrijfsterrein te zien, maar het initiatief is geweldig, zodat vogelliefhebbers vanuit de vogelkijkhut de vogels ongestoort kunnen spotten. Afhankelijk van het jaargetijden dan wel, wand tijdens het broedseizoen verstoppen veel vogels zich om niet het gevaar te lopen dat ze door een roofdier te grazen worden genomen.


Vanuit de vogelkijkhut kun je vogels spotten die op koelvijver verblijven.

De Ecozone is ingericht in nauwe samenwerking met natuurbeheerorganisaties Brabants Landschap, IVN Best, IVN Son en Waterschap De Dommel. Een uitgebreide voorstudie heeft vastgesteld welke planten en dieren in het gebied leven en waarvoor het gebied geschikt is. Bij het aanleggen van de Ecozone is rekening gehouden met de bestaande ecologische hoofdstructuur. De Ecozone biedt een optimaal leefklimaat voor de aanwezige flora en fauna. De aanplanting heeft onder deskundige begeleiding van Stichting Brabant Landschap plaatsgevonden. Bij het aanplanten hebben scholieren van de groenafdeling van het Kempenhorstcollege uit Oirschot meegeholpen.


Vanuit de nieuwe vogelkijkhut is er een prachtig uitzicht over de Ecozone en kunnen vogelspotters met eigen ogen zien hoe de vogelpopulatie gedijt. Door het plaatsen van extra nestkastjes krijgt de populatie van de Grote gele kwikstaart een positieve impuls. De Ecozone voorziet in educatieve borden waarop veel informatie te lezen is over de flora en fauna. De Ecozone bevindt zich bij een druk bezochte fiets- en wandelroute.


Locatie: Vogelkijkhut aan de Venweg in Best aan de Ecozone op de Nieuwe Heide

Parkeren kan aan de Boslaan Zuid, 5681 BL Best, te bereiken vanaf de NCB-Weg (langs het Wilhelminakanaal).